2024-03-29T11:38:11Z
https://jpht.ut.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=2954
Philosophy of Religion
2008-7063
2008-7063
1390
8
11
تجرد نفس از نظر دکارت و ملاصدرا
سیدمرتضی
حسینی شاهرودی
نجمه السادات
توکلی
دکارت نفس را مجرد میداند؛ زیرا صفت ذاتی آن فکر است و فکر، غیر مادی است. تکیه دیگر او بر عدم توقف وجودی نفس بر جسم و جسمانیات است و اینکه هیچگونه امتدادی در آن راه ندارد. اما از نظر وی، نفس از اول مجرد بوده است. ملاصدرا نفس را جسمانیةالحدوث و روحانیة البقاء میداند؛ زیرا نفس برای وجود در این عالم نیازمند استعداد مادی است و میتواند با حرکت جوهری خود تکامل یافته، مراتب تجرد را تا برترین مرتبه بپیماید و اینگونه، مشکل دوگانگی و ارتباط نفس و بدن را حل میکند. میان دیدگاهها این دو فیلسوف، چه اشتراکها و اختلافهایی وجود دارد؟ نظر هر یک در بیان نحوه تجرد نفس و ارتباط آن با بدن چگونه است؟ ....
body
Difference and Unity.
Immateriality
soul
Substantial motion
2012
01
21
5
29
https://jpht.ut.ac.ir/article_28873_0681c7805b83f577aee8c54bbe322a64.pdf
Philosophy of Religion
2008-7063
2008-7063
1390
8
11
دین و دولت در جست وجوی اقتدار و مشروعیت
حسن
مهرنیا
بحث در باب رابطة دین و سیاست یا دین و دولت، دیرزمانی است که در محافل سیاسی و علمی غرب، و به دنبال آن در نزد برخی از روشنفکران جوامع اسلامی مطرح است و به زمانة حاضر محدود نمیشود. در این نوشتار نشان داده خواهد شد که: الف) در طول تاریخ تفکر غرب از یک سو، حاکمان سیاسی برای حفظ اقتدار خود نیازمند کسب مشروعیت دینی بودهاند و از این رو به غلبه بر دین یا دستکم تعامل با آن روی آوردهاند، و از سوی دیگر، متولیان امور دینی و ارباب کلیسا همواره در پی کسب اقتدار سیاسی دولت یا غلبه بر آن برآمدهاند؛ ب) باید میان گوهر دین، به عنوان امری آسمانی و مقدس و متولیان امور دینی یا ارباب کلیسا تمییز نهاد و نباید ناتوانی آنان در تشکیل حکومت دینی موفق را که ناشی از آلوده شدن آنان به فساد و دنیاطلبی و ثروتاندوزی بوده است، ...
Authority
Christianity
Judaism.
legitimacy
Religion and State
2012
01
21
31
68
https://jpht.ut.ac.ir/article_28874_4b5177073ebadf8531c3763e4ea206ce.pdf
Philosophy of Religion
2008-7063
2008-7063
1390
8
11
نگاهی دوباره به قرینهگرایی (بررسی رابطه عقل و ایمان از دیدگاه کلیفورد همراه با تحلیل و بررسی قرینهگرایی)
یحیی
کبیر
میثم
مولایی
مسئله رابطه عقل و ایمان همواره به عنوان جدالی جدی و اساسی در تاریخ اندیشه رخ نموده است. این نزاع از عصر روشنگری به بعد با جدیت و محوریت بیشتری روبهرو شد و تا عصر حاضر، اهمیت خود را حفظ کرده است. از جمله پاسخهایی که به حل این نزاع داده شده است، پاسخ قرینهگرایان است. به اعتقاد گروهی از ایشان، باورهای دینی که خاستگاهشان ایمان است، نامعقولاند و در نتیجه، ایمانورزی امری خطاست.
در میان نظریهپردازان معاصر اقبال زیادی به رویکرد قرینهگرایانه کلیفورد شده است. مقاله وی با عنوان «اخلاق باور» تاکنون و با گذشت زمان بسیاری از انتشار آن، همچنان دارای نفوذ در محافل فلسفی بوده و تا امروز دیدگاههای موافق و مخالف بسیاری را در این زمینه برانگیخته است. بنابراین، همراه با تشریح قرینهگرایی به تقریر کلیفوردی از این رویکرد خواهیم پرداخت. در این نوشتار میکوشیم تا پس از بررسی ماهیت باورهای دینی، ...
Ideal ruler
Imam
Madina al-fazila.
Prophet
Successor of ideal ruler
2012
01
21
69
92
https://jpht.ut.ac.ir/article_28875_be5b68af206282533c67b49d4107e47a.pdf
Philosophy of Religion
2008-7063
2008-7063
1390
8
11
تباین ماهوی رجعت و تناسخ
علی
موحدیان عطار
دو موضوع تناسخ و رجعت را باید از جمله مباحث کم و بیش جنجالی در حوزه باورهای دینی دانست. اوّلی آموزهای مطرح در شمار زیادی از ادیان و مکتبهای فلسفی و عرفانی جهان است، و دومی نیز در برخی از ادیان و مذاهب جایگاه مهمی دارد. اما این دو آموزه از جهاتی با هم شبیهاند؛ بهگونهای که برخی آنها را از یک جوهر انگاشتهاند، و برخی دم از تغایر این دو زده و یکی را پذیرفته و دیگری را انکار کردهاند. حقیقت هرچه باشد، لوازم کلامی قابل توجهی به همراه دارد. با وجود این، طرفین دعوی تا بهحال بهطور اصولی و بنیادین به این مسئله و لوازم آن نپرداخته و صرفاً با تکیه بر شباهتها و تفاوتهای بدْوی که معمولاً آنها را از تعریفهای ناقص و فروکاهشی برمیگیرند، حکم به این همانی یا دوگانگی آن دو کردهاند. این جستار، با رویکردی پدیدارشناسانه، و با واکاوی گونههای مختلف تناسخباوری و ...
death
Reincarnation (Tanāsokh)
Religion
Return (Rajāt)
Spirit.
2012
01
21
93
130
https://jpht.ut.ac.ir/article_28876_254a754ec03f478807e4efbdd125d15b.pdf
Philosophy of Religion
2008-7063
2008-7063
1390
8
11
رویکردشناسی فلسفی و معرفتی جریان سلفیگری
سیدباقر
سیدنژاد
پرسش از رویکرد فلسفی و معرفتی جریانهای ایدئولوژیک و تبیین موضع آنها دربارة عقل و ارزشِ معرفتشناختی آن، از دغدغههای موجود و در خور تأمل پژوهشگران در قلمرو فلسفه دین است. اهمیت معرفتشناختی این مسئله درباره جنبشهای دینی عمدتاَ به دلیل مفروضاتی، مانند نسبت و جایگاه عناصرِ فاخرِ «نقل» و «عقل»، مسئله «کاشفیت» و «صدق و کذب» در هندسة معرفتی و کار ویژههای آنها در قلمرو معرفتی است. این موضوع اخیراً از آن رو بیشتر دارای اهمیت تلقی میشود که دین افزون بر مبانی و منابع معرفتیِ متمایز از علوم اجتماعیِ حاکم، مبدأ تحولاتی واقع شده است که پیدایش جنبشی جهانی و نیرومند به سود حاکمیت دین و نهضتهای دینی را نوید میدهد.
در این میان، روند پرشتاب شکلگیری موج جدیدی از جریانهای سلفیگری در جهان اسلام، نگارنده را به بازکاوی مبانی نظری و افکار پایهای گروهها و جریانهایی در حوزة اسلامی رهنمون گردید که از آغاز ظهور، ...
Epistemology.
Literalism
Revelationism
Salaffism
semantics
2012
01
21
131
160
https://jpht.ut.ac.ir/article_28877_8a102b2e0973cdd02e312af87324f93a.pdf
Philosophy of Religion
2008-7063
2008-7063
1390
8
11
منظومه باورهای بنیادین انسان سالم از دیدگاه قرآن
طلعت
حسنی بافرانی
محمدعلی
مهدویراد
مقاله پیش رو در پی پاسخ به این پرسش است که باورهای بنیادین در ساختار شخصیت سالم از دیدگاه قرآن چیست؟» پیش از پرداختن به پرسش اصلی، نخست چند ویژگی اساسی انسانشناسی قرآنی که مبنای مطالعات و پژوهشهای شخصیت سالم قرآنی است بیان گردیده، سپس مفهوم سلامت و مرض در لغت و قرآن بررسی شده است. آنگاه با تبیین نقش نگرشها در سلامت شخصیّت، مجموعه باورهای انسان سالم قرآنی مورد بحث قرار گرفته است. در این منظومه، باور به وجود خدای واحد، اسما و صفات او محور همه معرفتها است و پنج باور قرآنی دیگر گرد این محور، اساس شخصیّت سالم را پیریزی میکنند. این باورها عبارتاند از: باور به هدفمندی جهان آفرینش، باور به سنّتهای حاکم بر هستی، باور به مفهوم حیات و حیات طیّبه، باور به جهان آخرت، باور به نقش انسان در تعیین سرنوشت.
Attitude and believe.
Disease
Health
Healthy human
2012
01
21
161
188
https://jpht.ut.ac.ir/article_28878_bb0f16d6a1d64a86dcf6121a0c9aa9f5.pdf
Philosophy of Religion
2008-7063
2008-7063
1390
8
11
تأملی در رساله «روح مسیحیت و سرنوشت آن» از آثار دوره جوانی هگل
علی
مرادخانی
این مقاله بر آن است با نظر به مسئله عشق و جایگاه آن در تفکر هگل، تحلیلی از رساله «روح مسیحیت و سرنوشت آن» به دست دهد. هگل در این رساله مقولات سنت مسیحی، از جمله زندگی و عشق را با توجه به وضعیت سیاسی –اجتماعی انسان مدرن بررسی میکند. رساله مورد بحث از آثار دوره فرانکفورت هگل است و به خلاف رسالههای دوره توبینگن و برن، او در این رساله میکوشد از حصار فلسفه کانتی و میراث دوره روشنگری بیرون آید. رهیافت هگل در این رساله با نقد حیث تحلیلی عقل این است که عشق اصیل مسیحی میتواند بر بحرانهای بر آمده از عقلانیت گسسته از واقع، غالب آید و در بنیاد زندگی سیاسی –اجتماعی انسان مدرن قرار گیرد.
Christianity
Love
Political Life
Reflective rationality
Right.
2012
01
21
189
205
https://jpht.ut.ac.ir/article_28879_d0feac25282b47a77f01ca6225ad95f9.pdf