The role of transcendental reason in the understanding of the religion

Document Type : Research Paper

Author

Assistant Professor at Islamic Research Institute for Culture and Thought (IICT)

Abstract

The role of reason in the understanding of the religion is one of the important issues in religious studies and philosophy of religion. There are many questions in this area, Such as: What is the role of reason in understanding religion? Is the reason only an instrument for understanding religion or source? In Islamic thought, there is a variety of Approaches, including the formalism, rationalism of the Mu'tazilites and transcendent reason (Shi'ism). Formalism, both from some Sunnis (Ahle-Hadith) and Shiite (Akhbaris), focus on the religious aspects and opposes any rational methods in the understanding of the religion. Rationalist Mu'tazilites (both old and new Mu'tazila) believe that reason itself can understand all the content of religion Moderate rationalism (Shiite reason or transcendental reason) believes that there is coordination and Compatibility between reason, religion and Sharia and Also believe that the reason is a source of understanding of the religion and the instrument to understand it This article attempts to shows the position of reason (as a tool and source) in each part of the religion (beliefs, laws, ethics, etc.).
 
 
 
 

Keywords

References

  1.  

    * قرآن

    * نهج‌البلاغه

    1. 1.      ابن‌ادریس الحلی (1408ق). مستطرفات السرائر، قم، مؤسسه الامام المهدی.
    2. 2.      ابن‌تیمیه، احمد (بی‌تا). درء تعارض العقل و النقل، تحقیق محمد رشاد سالم، الریاض، دارالکنوز الادبیة.
    3. 3.      ابن‌فارس (بی‌تا). معجم مقاییس اللغة، تحقیق عبدالسلام محمد هارون، قم، دارالکتب العلمیة.
    4. 4.      استرآبادى، محمدامین (‌بی‌تا). الفوائد المدنیة، دار النشر لاهل البیت (ع)، قم.
    5. 5.      اصفهانى، محمدحسین (1374). نهایة الدرایة فى شرح الکفایة، (جلد 3)، انتشارات سیدالشهداء.
    6. 6.      اصفهانی، میرزا مهدی (1387). مصباح الهدی، قم، دفتر تبلیغات اسلامی، بوستان کتاب.
    7. 7.      امام خمینی، روح‌الله (1380). کتاب الطهارة، قم، مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
    8. 8.      بحرانى، یوسف (بی‌تا). حدائق الناضرة، تحقیق محمدتقى الایروانى، جماعة المدرسین، قم.
    9. 9.      بهبانى، وحید (1415). الفوائد الحائریه، مجمع الفکر الاسلامى.
    10. 10.  تونى، عبدالله‌بن محمد (1412). الوافیة فى اصول الفقه، تحقیق سید محمدحسین الرضوى الکشمیرى، مجمع الفکر الاسلامى، قم، الطبعة الاولى.
    11. 11.  جوادى آملى، عبدالله (1378). شریعت در آینۀ معرفت، مرکز نشر اسراء، چاپ دوم.
    12. 12.  جوادى آملى، عبدالله (1382). رحیق مختوم؛ شرح حکمت متعالیه؛ ج 1، چاپ دوم، قم: مرکز نشر اسراء.
    13. 13.  جوادى آملى، عبدالله (1382). منزلت عقل در هندسۀ معرفت دینی، قم، اسراء، چاپ دوم.
    14. 14.  جوادی آملی، عبدالله (1381). نسبت دین و دنیا، بررسی و نقد نظریۀ سکولاریسم، قم، اسراء، چاپ اول.
    15. 15.  جوهرى، اسماعیل‌بن حماد (1407). الصحاح فى اللغة، تحقیق احمدبن عبدالغفور عطار، دارالعلم للملایین، بیروت، الطبعة الرابعة.
    16. 16.  جنّاتی، محمدابراهیم (1370). منابع اجتهاد از دیدگاه مذاهب اسلامی، تهران، کیهان.
    17. 17.  حر عاملی (1403). وسائل الشیعه، به کوشش ربانی شیرازی، بیروت، دارالاحیاءالتراث العربی.
    18. 18.  حسینی، سید ابراهیم (1381). نقش عقل در استنباط قواعد و مقررات حقوقی از دیدگاه اسلام، مجلۀ معرفت، شمارۀ 61.
    19. 19.  حلى (علامه)، حسن‌بن یوسف (1372). کشف المراد، انتشارات شکورى، قم، چاپ سوم.
    20. خسروپناه، عبدالحسین (1382). انتظارات بشر از دین، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشۀ اسلامى، چاپ اول.
      1. 21.  راغب اصفهانى، حسین (1404). المفردات فى غریب القرآن، چاپ دوم، دفتر نشر کتاب.
      2. رشاد، علی‌اکبر (1382). دین‌پژوهی معاصر، نشر مؤسسۀ فرهنگی دانش و اندیشۀ معاصر.
      3. رشاد، على‌اکبر (1383). فلسفۀ دین، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشۀ اسلامى، چاپ اول.
      4. رشید رضا (1414). المنار، دارالمعرفة، بیروت، الطبعة الثانیة.
        1. 25.  ژیلسون، اتین (1371). عقل و وحی در قرون وسطی، ترجمۀ شهرام پازوکی، تهران، مؤسسۀ مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
        2. سبزوارى، ملا هادى (1368). غرر الفرائد؛ شرح منظومه حکمت؛ به اهتمام مهدی محقق؛ تهران، مؤسسۀ چاپ و انتشارات دانشگاه تهران.
        3. سروش، عبدالکریم (1361). دانش و ارزش، انتشارات یاران، چاپ هشتم.
        4. شهرستانی، محمد‌بن عبدالکریم (1404). الملل و النحل، بیروت، دارالمعرفة.
          1. 29.  شیرازى (ملاصدرا)، صدرالدین محمد (1383). الحکمة المتعالیة فى الاسفار العقلیة الاربعة، شرکة دارالمعارف الاسلامیة.
          2. 30.  شیرازى (ملاصدرا)، صدرالدین محمد (1420 ق/ 2000 م). المبدأ و المعاد، دارالهادى، بیروت، لبنان، الطبعة الأولى.
          3. 31.  صدر، محمدباقر (1981). الفتاوی الواضحه، بیروت، دارالتعارف للمطبوعات.
          4. 32.  صدر، سید محمدباقر(1417). بحوث فی علم الاصول، قم، مرکز الغدیر للدراسات الاسلامیه.
          5. طباطبایی، سید محمدحسین (1387). شیعه در اسلام، به کوشش سید هادی خسروشاهی، مؤسسۀ بوستان کتاب، چاپ دوم.
            1. 34.  طباطبایى، سید محمدحسین (1391ق). المیزان فى تفسیر القرآن، مؤسسه الاعلمى للمطبوعات، بیروت.
            2. 35.  طباطبایى، سید محمدحسین (1415). نهایة الحکمة، مؤسسة النشر الأسلامى، قم، الطبعة الحادیة عشرة.
            3. 36.  طباطبایی، محمدحسین (1372). اصول فلسفه و روش رئالیسم، تهران، انتشارات صدرا، چاپ سوم.
            4. طوسى، محمدبن حسن (بی‌تا). التبیان فى تفسیر القرآن، بیروت، دارالاحیاء التراث العربى.
            5. علوی‌نژاد، سید حیدر (1377). باید و هست در نگاه قرآن، مجلۀ پژوهش‌های قرآنی، شمارۀ 13 و 14.
              1. 39.  علی‌تبار فیروزجایی، رمضان (1392). ماهیت معرفت دینی، حقیقت، ماهیت، و ارزش، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشۀ اسلامی، چاپ اول.
              2. 40.  علیدوست، ابوالقاسم (1383). فقه و عقل، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشۀ اسلامى، چاپ دوم.
              3. 41.  فراهیدى، خلیل‌بن احمد (1409). کتاب العین، تحقیق مهدى المخزومى و ابراهیم السامرائى، الطبعة الثانیة، دارالهجره.
              4. 42.  مصباح یزدی، محمدتقی (1378). آموزش فلسفه، تهران، مؤسسۀ انتشارات امیر کبیر، شرکت چاپ و نشر بین‌الملل.
                1. 43.  مصباح یزدی، محمد تقی (1373). دروس فلسفۀ اخلاق، تهران، انتشارات اطلاعات.
                2. 44.  مطهرى، مرتضى (1370). اسلام و مقتضیات زمان، انتشارات صدرا، تهران.
                3. 45.  مظفر، محمد رضا (1370). أصول‏الفقه، قم، دفتر تبلیغات اسلامی.
                4. 46.  موسوى جزائرى، سید نعمت‌الله (1404). الأنوار النعمانیة، بیروت، الأعلمى، چاپ چهارم.
                5. 47.  نایینی، محمد حسین (بی‌تا). فوائد الاصول، به قلم کاظمینی خراسانی، محمد علی، قم، انتشارات جامعۀ مدرسین، چ 5.
                6. 48.  هاشمى شاهرودى، سید محمود (1405). بحوث فى علم الاصول (تقریرات درس آیت‌الله صدر)، چاپ دوم، المجمع العلمى للشهید الصدر، قم.

    49. Resnik, David B(1998), The Ethics of Science, London & Newyork.

Philosophy of Religion
Volume 13, Issue 1
March 2016
Pages 89-112

Files

Share

How to cite

Statistics