Ibn Rāvandī’s Atheism Mu'tazilites’ Positions on Ibn Rāvandī ‘s Denomination

Document Type : Research Paper

Author

Assistant Professor, Shaheed Beheshti University, Tehran, Iran

Abstract

Ibn Rāvandī is one of the Mu’tazilites converting to Shi’ism in the third century AH. The Sunni sources portrayed him with a negative image. The origins of these reports usually refer to the Mu'tazilites. The main question is why Ibn Rāvandī was attacked by the  Mu'tazilites? Is it true that the philosophical trends of Ibn Rāvandī and his converting to Imamyya on the one hand, and  his special kind of criticism on the Mu'tazilite theological doctrines on the other have been influential in this regard? It is hypothesized that the reason of such allegations is based on the interreligious transactions and contrasts, and intellectual currents in his era. It seems that in addition to his philosophical trends, the cause of these severe damages is his diatribes on Mu'tazilite ideas about tawhid and ‘adl.

Keywords

References

  1. ابن ابی‌اصیبعه (بی‌تا). عیون الانباء فی طبقات الاطباء، تحقیق نزار رضا، بیروت: دار مکتبة الحیاة.
  2. ابن ابی‌الحدید (1378). شرح نهج‌البلاغه، تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم، چاپ اول، بیروت: دار الإحیاء الکتب العربیة.
  3. ابن‌جوزی ابی‌الفرج عبدالرحمان (1425 ق). تلبیس ابلیس، تحقیق محمد عبدالقادر فاضلی، بیروت: المکتبه العصریه.
  4. ـــــــــــــــــــــــــــــ (1422 ق). صید الخاطر، تحقیق علی طنطاوی و ناجی طنطاوی، چاپ پنجم، جده: دارالمنارة للنشر و التوزیع.
  5. ــــــــــــــــــــــــــــ (1412 ق). المنتظم فی تاریخ الأمم والملوک، تحقیق محمد عبدالقادر عطا و مصطفی عبدالقادر عطا، چاپ اول، بیروت: دارالکتب العلمیة.
  6. ابن‌حجر، احمدبن علی‌بن حجر العسقلانی (1417 ق). لسان المیزان، چاپ دوم، بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات.
  7. ابن‌دمیاطی، ابی‌الحسین احمد‌بن أیبک‌بن عبدالله الحسامی (1417 ق). المستفاد من ذیل تاریخ بغداد، تحقیق مصطفی عبدالقادر عطا، چاپ اول، بیروت: دارالکتب العلمیة.
  8. ابن‌عماد حنبلی، عبدالحی العکری الدمشقی (بی‌تا). شذرات الذهب فی أخبار من ذهب، بیروت: دار الإحیاء التراث العربی.
  9. ابن‌مرتضی، احمدبن یحیی‌بن مرتضی (بی‌تا). طبقات المعتزلة، تحقیق سوسنة دیفلد - فلزر، بیروت: دارالمکتبة الحیاة.
  10. ابن‌ندیم (بی‌تا). الفهرست، تحقیق رضا تجدد، تهران، بی‌نا.
  11. ابوالحسین خیاط (بی‌تا). الانتصار، قاهره، مکتبه الثقافه الدینیه.
  12. ابوحیان توحیدی (1422 ق). الهوامل و الشّوامل، تحقیق سید کسروی، چاپ اول، بیروت: دارالکتب العلمیه.
  13. ـــــــــــــــ (1424 ق). الامتاع و المؤانسة، تحقیق، هیثم خلیفة الطعیمی، چاپ اول، بیروت: مکتبة العصریة.
  14. ابی‌الفداء (بی‌تا). المختصر فی أخبار البشر تاریخ، بیروت: دارالمعرفة للطباعة والنشر.
  15. اتابکی، یوسف‌بن تغری بردی (بی‌تا). النجوم الزاهرة فی ملوک مصر و القاهرة، قاهره: وزارة الثقافة والارشاد القومی.

16. اشعری، ابوالحسن (1400 ق). مقالات الإسلامیین و اختلاف المصلین، تحقیق هلموت ریتر، چاپ سوم، ویسبادن: فرانس شتاینر.

  1. اقوام کرباسی، اکبر (1391). مدرسۀ کلامی کوفه، نقد و  نظر، سال هفدهم، ش یک.
  2. آمدی، سیف‌الدین (1439 ق). ابکار الافکار فی أصول الدین، تحقیق احمد محمد مهدی، قاهره: دارالکتب.
  3. حاکم جشمی (1984). شرح عیون، ضمن فضل الاعتزال و طبقات المعتزله، به کوشش فؤاد سید، تونس: دارالتونسیه.
  4. ذهبی (1407 ق). تاریخ الاسلام، تحقیق عمر عبدالسلام تدمری، چاپ اول، بیروت: دارالکتاب العربی.
  5. ـــــ (1413 ق). سیر أعلام النبلاء، تحقیق شعیب الأرنؤوط و حسین الأسد، چاپ نهم، بیروت: مؤسسة الرسالة.
  6. رحمتی، محمد کاظم (1378). ابن‌ریوندی و کتاب الزمرد - بازنگری یک نظریه، مجلۀ هفت آسمان، ش 3 و 4.
  7. سبحانی، محمد تقی (1391). کلام امامیه ریشه‌ها و رویش‌ها، نقد و نظر، سال هفدهم، ش یک.
  8. سبط‌بن عجمی (بی‌تا). کنوز الذهب فی تاریخ حلب، تحقیق، احمدبن ابراهیم، حلب: دارالقلم العربی.
  9. سید مرتضی (1410 ق). الشافی فی الامامة، تحقیق عبدالزهراء حسینی، چاپ دوم، تهران: مؤسسة الصادق.
  10. صفدی (1420 ق). الوافی بالوفیات، تحقیق أحمد الأرناؤوط و ترکی مصطفی، بیروت: دارالإحیاء التراث.
  11. غزالی، ابوحامد (بی‌تا). احیاء العلوم، بیروت: دارالکتاب العربی.

28. فخر رازی، فخرالدین أبوعبدالله محمدبن عمربن حسین (1986). الاربعین فی اصول الدین، چاپ اول، قاهره: مکتبة الکلیات الأزهریة.

  1. ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ (بی‌تا). تفسیر الرازی، چاپ سوم، بی‌جا، بی‌نا.

30. قاضی تنوخی، أبی‌علی المُحسّن‌بن علی التنوخی (1393). نشوار المحاضرة وأخبار المذاکرة، تحقیق عبود الشالجی المحامی، بی‌جا، بی‌نا.

31. قاضی عبدالجبار، عبدالجباربن احمد (1965). المغنی فی أبواب التوحید و العدل، تحقیق جورج قنواتی و دیگران، قاهره: الدارالمصریة.

  1. ـــــــــــــــــــــــــــــــــ (بی‌تا). تثبیت دلائل النبوة، قاهره: دارالمصطفی.

33. ـــــــــــــــــــــــــــــــــ (1972). المنیة و الامل، به تحقیق سامی نشار و عصام‌الدین محمد، اسکندریه: دارالمطبوعات الجامعیة.

34. ـــــــــــــــــــــــــــــــ (1422 ق). شرح الاصول الخمسة، تحقیق احمدبن حسین ابی‌هاشم، چاپ اول، بیروت: دارالاحیاء التراث العربی.

  1. ماتریدی، ابومنصور (1427 ق). التوحید، تحقیق دکتر عاصم ابراهیم، چاپ اول، بیروت: دارالکتب العلمیة.
  2. محی‌الدین، عبدالرزاق (بی‌تا). ابوحیان التوحید سیرته و آثاره، قاهره: مکتبه الخانجی.

37. مسعودی، أبوالحسن علی‌بن الحسین‌بن علی (1409 ق). مروج الذهب و معادن الجوهر، تحقیق اسعد داغر، چاپ دوم، قم: دارالهجرة.

  1. میرزایی، عباس (1391). نقش معتزلیان شیعه‌شده در گرایش کلام امامیه به اعتزال، نقد و نظر، سال هفدهم، ش دوم.

39. یافعی، عبدالله‌بن أسعد الیافعی الیمنی المکی (1417 ق). مرآة الجنان وعبرة الیقظان، تحقیق خلیل المنصور، چاپ اول، بیروت: دارالکتب العلمیة.

  1. یاقوت حموی (1400 ق). معجم الأدباء، چاپ سوم، بیروت: دارالفکر.
Philosophy of Religion
Volume 14, Issue 4
January 2018
Pages 833-854

Files

Share

How to cite

Statistics