A Comparison and Criticism of the Approaches of Fakhr Razi and Stace toward Religious Language

Document Type : Research Paper

Author

Assistant Professor, Department of Theology and Islamic Studies, Payame Noor University, Tehran, Iran

Abstract

The comparative study of the approaches of Fakhr Razi and Stace toward religious language reveals that concerning the methodology, they both emphasize the mystic and religious intuition method. With regard to their justification for religious beliefs, they both adopt a foundationalist view to the religious propositions. However, Stace has taken the whole religion to be equal to mysticism, beyond reason and logic, and paradoxical, while Fakhr Razi has deemed only a part of religion to be inexplicable and has considered the language related to it to be true. In the same vein, their stances toward religious faith and their understanding of revelation are also different. With regard to the criticism of their views it might be said that in Stace’s viewpoint, in addition to the internal inconsistency, the material and immaterial worlds have been considered as separate and horizontal. His approach involves conditions such as fideism, non-cognitivness of the religious language, human’s needlessness to revelation, etc. However, Fakhr Razi has adopted a fideistic-intellectual method to deal with the religious language. Analyzing the divine attributes and names through affirmative and negative approaches, he has considered human to be in need of revelation. Therefore, Fakhr Razi’s viewpoint to religious language is more complete than that of Stace.

Keywords


  1. ـ قرآن کریم.

    1. احمدپور، مهدی و دیگران (1389). کتاب شناخت اخلاق اسلامی، چ سوم، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
    2. استیس، والتر ترنس (1384). عرفان و فلسفه، ترجمۀ بهاءالدین خرمشاهی، چ ششم، تهران: سروش.
    3. ـــــــــــــــــ (1388). زمان و سرمدیت، ترجمۀ احمدرضا جلیلی، چ اول، تهران: دانشگاه ادیان و مذاهب
    4. ـــــــــــــــــ (1381). دین و نگرش نوین، ترجمۀ احمدرضا جلیلی، چ اول، تهران: انتشارات حکمت.
    5. پترسون، مایکل و دیگران (1379). عقل و اعتقاد دینی، ترجمۀ احمد نراقی و ابراهیم سلطانی، چ سوم، تهران: طرح نو.
    6. دیویس، برایان (1386). درآمدی بر فلسفۀ دین (ویراست دوم)، ترجمۀ ملیحه صابری نجف‌آبادی، چ اول، تهران: سمت.
    7. الرازی، فخرالدین (1404 ق). محصل افکار المتقدمین و المتأخرین من العلماء و الحکماء و المتکلمین، و بذیله تلخیص المحصل للعلامه نصیرالدین طوسی، الطبعه الاولی، بیروت: دارالکتاب العربی.
    8. ـــــــــــــــ (1383). چهارده رساله (کتاب الفرق فی احوال المسلمین و المشرکین)، ترجمه و تصحیح سید محمد باقر سبزواری، چ دوم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
    9. ـــــــــــــــ (1420 ق). التفسیر الکبیر، چ سوم، بیروت: دارالاحیاء التراث العربی.
    10. ـــــــــــــــ (1396 ق/ 1976). لوامع البینات شرح اسماء الله تعالی و الصفات، قاهره: مکتبه الکلیات الأزهریه.
    11. ـــــــــــــــ (1301 ق/ 1883). اسرار التنزیل و انوار التأویل، چ سنگی، تهران.
    12. ـــــــــــــــ (1407 ق). المطالب العالیه من العلم الالهی، الطبعه الاولی، بیروت: دارالکتاب العربی.
    13. ـــــــــــــــ (1341). البراهین در علم کلام، مقدمه و تصحیح سید محمد باقر سبزواری، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
    14. ـــــــــــــــ (1353 ق/ 1934). الاربعین فی اصول الدین، الطبعه الاولی، حیدرآباد: دایره المعارف العثمانیه.
    15. ـــــــــــــــ (1992). معالم اصول الدین، تعلیق د. سمیع دغیم، الطبعه الاولی، بیروت: دارالفکر اللبنانی.

    16. سعیدی روشن، محمد باقر (1383). تحلیل زبان قرآن و روش‌شناسی فهم آن، چ اول، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشۀ اسلامی و پژوهشکدۀ حوزه و دانشگاه.

    17. سالاری‌راد، معصومه و دیگران (1394). تبیین رویکرد سلبی فخر رازی به زبان دینی با تأکید بر مبانی آن، جستارهای فلسفۀ دین، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال چهارم، شمارۀ اول.

    1. عمید، حسن (1389). فرهنگ فارسی عمید، چ اول، تهران: انتشارات اشجع.
    2. مصباح یزدی، محمد تقی (1388). فلسفۀ اخلاق، تحقیق و نگارش احمد حسین شریفی، چ چهارم، تهران: شرکت چاپ و نشر بین‌الملل.

    20. ــــــــــــــــــــــــ (1387). نقد و بررسی مکاتب اخلاقی، تحقیق و نگارش احمد حسین شریفی، چ دوم، قم: انتشارات مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره).

    1. مهدوی‌نژاد، محمد حسین (1387). ایمان‌گرایی خردپیشه در اندیشۀ فخر رازی، چ اول، تهران: دانشگاه امام صادق(ع).

    22. مهدوی‌نژاد، محمد حسین و دیگران (1394). زبان دینی از منظر استیس با تأکید بر مبانی معرفت‌شناختی آن، پژوهشنامۀ فلسفۀ دین (نامۀ حکمت)، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق(ع)، سال 13، شمارۀ دوم (26).

    1. نظرنژاد، نرگس (1382). آیا ایمان به خدا عقلانی است؟ چ اول، تهران: دانشگاه الزهراء.
    2. هیک، جان (1382). اثبات وجود خدا، ترجمۀ عبدالرحیم گواهی، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
      1. Siegel,H (1987). Relativism Refuted :A Critique Of Contemporary EpistemologicaL ReLativism, Dordlecht: RegideL .
      2. Stace, W.T (1952). Time and Eternity: An Essay in the Philosophy of Religion, Princeton University Press