The Life Experience from the Viewpoints of Mullā Ṣadra and Dilthey

Document Type : Research Paper

Authors

1 PhD Student of Philosophy and Islamic Theology, University of Qom, Qom, Iran

2 Assistant Professor, Department of Philosophy and Islamic Theology, University of Qom, Qom, Iran

Abstract

Dilthey is a philosopher of life who has investigated the context of life. His view to “life experience” has many similarities to the stance taken by Mullā Ṣadra toward life in his transcendental theosophy. The article does not take the life experience as the “lived experience” of the Dilthey’s philosophy, but rather, it defines the foregoing term as any temporal view to life that examines the human activities during a period of time. The examination of the goals and general path of these two philosophers and their stance toward the life experience reveals a kind of similarity and resemblance that helps us make a comparison between the thoughts of these two thinkers. History and temporality as well as feeling, experience, and the quality of understanding are issues that are addressed in this paper. The flow of life and its active, common, and direct understanding are the main common points of these two philosophers. That is to say, in its movement during the course of life, soul– which is accompanied by value profusion – defines its evolution direction through its volitional act and determines its ideal body.

Keywords


  1. 1. بلیکی، نورمن (1396). پارادایم‌های تحقیق در علوم انسانی، ترجمۀ سید حمید رضا حسنی، محمد تقی ایمان، مسعود ماجدی، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.

    1. پالمر، ریچارد، ا (1396). علم هرمنوتیک، ترجمۀ محمد سعید حنایی کاشانی، تهران: انتشارات هرمس.
    2. دیلتای، ویلهلم (1388). مقدمه بر علوم انسانی، ترجمۀ منوچهر صانعی دره‌بیدی، تهران: انتشارات ققنوس.
    3. ــــــــــــــ (1389). تشکل جهان تاریخی در علوم انسان، ترجمۀ ترجمه منوچهر صانعی دره‌بیدی، تهران: انتشارات ققنوس.
    4. ــــــــــــــ (1392). به فهم درآوردن جهان انسانی، ترجمۀ منوچهر صانعی دره‌بیدی، تهران: انتشارات ققنوس.

    6. رهبر، حسن؛ حسن‌پور، علیرضا (1396). تجربۀ زیسته و علم حضوری، دو رویکرد در نظم معرفتی دیلتای و ملاصدرا، حکمت صدرایی، پاییز و زمستان 1396: 85 – 94.

    1. شرت، ایون (1393). فلسفۀ علوم اجتماعی قاره‌ای، ترجمۀ هادی جلیلی، چ چهارم، تهران: نشر نی.
    2. عبودیت، عبدالرسول (1394). درآمدی به نظام حکمت صدرایی، جلد سوم، تهران: انتشارات سمت.
    3. فروند، ژولین (1388). آرا و نظریه‌ها در علوم انسانی، ترجمۀ علی محمد کاردان، تهران: نشر دانشگاهی.
    4. مطهری، مرتضی (1375). حرکت و زمان، جلد 3، تهران: انتشارات حکمت.
    5. ملاصدرا، محمدبن ابراهیم (1981). الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه، بیروت: دارالاحیاء التراث الاعربی.
    6. ـــــــــــــــــــــــــ (1373). مفاتیح‌الغیب، تصحیح محمد خواجوی، تهران: مؤسسۀ تحقیقات فرهنگی.
    7. ــــــــــــــــــــــــ (بی‌تا). ایقاظ النائمین، محسن مؤیدی، تهران: انجمن حکمت و فلسفه.
    8. ـــــــــــــــــــــــ (1354). المبدأ و المعاد، تصحیح سید جلال‌الدین آشتیانی، تهران: انجمن حکمت و فلسفه.
    9. ــــــــــــــــــــــ (1360الف). اسرار الآیات، محمد خواجوی، تهران: انجمن حکمت و فلسفه.
    10. ـــــــــــــــــــــ (1360ب). الشواهد الربوبیه فی المناهج السلوکیه، تصحیح و تعلیق سید جلال‌الدین آشتیانی، مشهد: المرکز الجامعی للنشر.
    11. ــــــــــــــــــــ (1422 ق). شرح الهدایه الاثیریه، تصحیح محمد مصطفی فولادکار، بیروت: مؤسسه التاریخ العربی.
    12. محمدزاده، رضا (1389). بنیادهای علوم انسانی از دیدگاه دیلتای و ملاصدرا، معرفت فرهنگی اجتماعی، شمارۀ 4: 61 – 94.

    19. مکریل، رودلف؛ فارین، اینگو (1396). دیلتای و یورک، دانشنامۀ فلسفی استنفورد شمارۀ 99، ترجمۀ سید مسعود حسینی، تهران: انتشارات ققنوس.

    1. منفرد، مهدی (1394). فلسفۀ تطبیقی چیست، پژوهش‌های فلسفی - کلامی، شمارۀ 64: 25 – 42.
      1. Dilthey, Wilhelm (1989).  Introduction to the Human Sciences. (Selected Works Vol. 1) ed. by RudolfMakkreel and Frithjof Rodi. Princeton: Princeton University Press.
      2. ---------------------- (2010). Understanding the Human World, (Selected Works Vol. 2) ed. by Rudolf Makkreeland Frithjof Rodi. Princeton: Princeton University Press.
      3. ---------------------- (2003). The Formation of the Historical World in the Human Sciences. (Selected WorksVol. 3) ed. by Rudolf Makkreel and Frithjof Rodi. Princeton: Princeton University Press.