The Examination and Critique of Qāḍī Sa‘īd Qumī‘s Stance to God’s Attributes With an Emphasis on the Divine Knowledge Attribute

Document Type : Research Paper

Authors

1 Instructor, Department of Islamic Philosophy and Theology, Payame Noor University of Iran, Iran

2 Associate Professor, Department of Philosophy, College of Farabi, University of Tehran, Qom, Iran

Abstract

Qāḍī Sa‘īd Qumī is one of the greatest philosophers and mystics of Iran during the Safavid era. He was competent in peripatetic and Illumination philosophies, and had mystic tendencies. With regard to the divine attributes, he believes in the negative divinity and believes that what we understand from the existence and attributes of the possible beings cannot be attributed to God. The reasons he gives in for this is that God is the pure Being and has no attribute, and the human intellect does not have the capability to understand God and His attributes. With regard to the ontology of attributes, Qāḍī deems detestable the belief in the addition and sameness of attributes with God, and favors the representativeness of attributes for the divine essence. He extensively discusses the divine knowledge attribute and believes that God’s knowledge is not intuitive, acquired, or differentiated (the views commonly hold by philosophers). This study aimed to adopt a critical view to examine Qāḍī’s viewpoint in the divine attributes’ domain – especially the divine knowledge attribute – and to show that despite its congruence with the outer appearance of some narrations, his viewpoint suffers from some internal weaknesses such as adherence to some questionable principles – such as belief in the overall difference between God and possible beings – and disagrees with some intellectual principles and narrations.

Keywords

Main Subjects

References

  1. ـ قرآن مجید

    ـ نهج‌البلاغه

    1. آشتیانی، سید جلال‌الدین (1393). منتخباتی از آثار حکمای الهی ایران از میرداماد و میرفندرسکی تا زمان حاضر، ج3، چ سوم، قم: بوستان کتاب.
    2. ابن‌سینا، حسین ابن عبدالله(1404)، التعلیقات، مکتبه الاعلام الاسلامی، نسخۀ الکترونیکی.
    3. ابراهیمی دینانی، غلامحسین (1375). اسماء و صفات حق، چ اول، تهران: قیام.
    4. برنجکار، رضا؛ منتظری، محمدحسین (1391). تحلیل و ریشه‌یابی نظریۀ قاضی سعید قمی در معناشناسی اسماء و صفات الهی، مجلۀ فلسفۀ دین، دورۀ 9، ش 1.
    5. توکلی، غلامحسین (1386). «الهیات سلبی»، نامۀ حکمت، دورۀ 5، ش 1.
    6. سبحانی، محمدتقی (1386). اسماء و صفات خداوند، چ چهارم، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشۀ اسلامی.
    7. سهروردی، شهاب‌الدین یحیی (1352). حکمت الاشراق، چ دوم، ترجمۀ جعفر صیادی، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
    8. شیرازی، صدرالمتالهین (1981). الحکمه المتعالیه، ج 6، بیروت: داراحیاء التراث العربی.
    9. صدوق،محمد بن علی بن بابویه قمی (1398). التوحید، قم: مؤسسۀ نشر اسلامی.
    10. طباطبائی، محمدحسین (1417ق). المیزان، ج14، چ پنجم، قم: مکتبه النشر الاسلامی.
    11. ------------------ (1393). نهایه الحکمه، ج3، چ سیزدهم، علی شیروانی، قم: بوستان کتاب.
    12. طوسی، خواجه نصیرالدین (1407ق). تجرید الاعتقاد، قم: دفتر تبلیغات اسلامی.
    13. قمی، قاضی سعید (1362). کلید بهشت، محمد مشکوه، چ اول، تهران: الزهرا.
    14. قمی، قاضی سعید (1415ق). شرح توحید صدوق، ج1،2و3، چ اول، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
    15. قمی، قاضی سعید (1381). شرح الاربعین، نجفقلی حبیبی، چ اول، تهران: هاتف.
    16. کربن، هانری (1384). تاریخ فلسفۀ اسلامی، جواد طباطبایی، چ چهارم، تهران: انتشارات وزارت کشور.
    17. ملاشمسا (1396). حاشیه تعلیقه بر الهیات شرح تجرید خفری، محمدعلی دیباجی و حسن محسنی راد، چ اول، تهران: مؤسسۀ پژوهشی حکمت و فلسفۀ ایران.
    18. مطهری، مرتضی (1376). مجموعه آثار، ج1، قم: صدرا .
    19. -------------- (1367). اصول فلسفه و روش رئالیسم، ج 5، قم: حکمت.
    20. محمدی ری‌شهری، محمد (1386). دانشنامۀ عقاید اسلامی،ج4، قم: دارالحدیث.
    21. مجلسی، محمدباقر (1404ق). بحارالانوار، بیروت: مؤسسۀ الوفاء.
Philosophy of Religion
Volume 18, Issue 3
October 2021
Pages 319-338

Files

Share

How to cite

Statistics