تحلیل منطقی و تطبیقی رابطه میان «نظریه تکامل» و «آموزه آفرینش حضرت آدم و حواء ع»، با تکیه بر بررسی متون اسلامیِ دالّ بر «خلقت نسناس پیش‌از آفرینش آدم علیه‌السلام»

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته دکتری دانشگاه تهران، و طلبه سطح 4 حوزه علمیه قم. مربی دروس معارف دانشگاه تهران

2 طلبه سطح سه و فارغ التحصیل کارشناسی حقوق

3 استاد تمام دانشگاه تهران

10.22059/jpht.2025.393088.1006116

چکیده

یکی‌از چالش‌هایی که در حوزة ارتباط علم و دین در دنیای معاصر مطرح شده، نسبت میان تکامل داروینی و آموزة خلقت حضرت آدم و حواء علیهماالسلام در ادیان توحیدی است. بااین‌توضیح‌که طبق نظریة فرگشت، انسان‌ها حاصل تکامل موجودات ساده‌تری هستند، به‌طوری‌که موجود خاصی به‌عنوان جد مشترک انسان و میمون در نظر گرفته می‌شود؛ در نتیجه انسان از نسل موجودات ساده‌تر است؛ درحالی‌که در ادیان توحیدی، انسان امروزی از نسل آدم و حواء ع است که خداوند آن‌دو را از خاک آفریده است.

ازاین‌رو تحقیق حاضر با روش تحلیل مفهومی، گزاره‌ای و سیستمی و با قطع نظر از صحت یا بطلان فرضیة تکامل، در صدد پاسخ به این سوال است که میان خلقت حضرت آدم و حواء ع که متون دین اسلام مطرح می‌کنند، با آنچه امروزه نظریه فرگشت نامیده می‌شود، چه ارتباطی از حیث سازواری یا عدم‌سازواری وجود دارد؟

در این نوشتار ابتدا ضمن بیان مقتضای منطقی و فلسفی بحث، توضیح می‌دهد خلقت تدریجی الهی (در صورت اثبات نظریه تکامل و پس‌از اثبات لزوم وجود خالقی حکیم و علیم در ورای آن)، ناسازگاری و تعارضی با خلقت دفعی الهی (یعنی خلقت حضرت آدم و حوا ع) ندارد و در گام بعد، ضمن بررسی تحلیلی آیات و روایات اسلامی به توضیح مصداقیِ «قابلیت و امکان جمع میان تکامل و خلقت» می‌پردازد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات