بررسی و نقد مفهوم وحی گزاره‌ای و غیرگزاره‌ای در الهیات مسیحی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

پدیدۀ وحی و تبیین آن یکی از مهم‌ترین موضوعات در حوزۀ ادیان الهی محسوب می‌شود. ماهیت رازگونه و فراطبیعی این پدیده سبب شده است تا رویکردهای گوناگونی در این خصوص از سوی اندیشمندان دینی مطرح شود. در الهیات مسیحی دو رویکرد کلی گزاره‌ای و غیرگزاره‌ای در تبیین وحی وجود دارد. بر اساس رویکرد اول وحی عبارت از مجموعه آگاهی‌هایی است که در قالب عبارات و گزاره‌ها آشکار می‌شود، در حالی‌که بر اساس رویکرد دوم پدیدۀ وحی نه از سنخ گزاره بلکه به‌معنای مکاشفه است. در این مقاله ضمن بررسی، تحلیل و نقد هر یک از دو رویکرد، تلاش شده است تا مهم‌ترین نقص‌ها و کاستی‌های موجود در هر یک از دیدگاه‌ها مطرح شود. فروکاهش وحی به ساحت گزاره‌ای صرف در رویکرد گزاره‌ای، عدم توجه به مبانی انسان‌شناسی و هستی‌شناسی و فروکاهش وحی به سطح نازلی از تجربیات بشری در رویکرد غیرگزاره‌ای و نیز غفلت از مبانی زبان‌شناسی در حوزۀ زبان دین، برخی از مهم‌ترین نقص‌های الهیات مسیحی در تبیین پدیدۀ وحی هستند.
 

کلیدواژه‌ها


قرآن کریم
ابن‌منظور، محمد‌بن مکرم (1405). لسان العرب، قم، ادب الحوزه.
مصطفوی، حسن (1371). التحقیق فی کلمات القرآن، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
بارنینگتون، سیمون و دیگران (1379). مقدمه‌ای بر شناخت مسیحیت، ترجمه و تدوین همایون همتی، تهران، نقش جهان، چاپ اول.
جوادی آملی، عبدالله (1387). دین‌شناسی، محقق محمدرضا مصطفی‌پور، چاپ پنجم، قم، اسراء.
جوادی آملی، عبدالله (1388). وحی و نبوت، محقق مرتضی واعظ‌جو، چاپ اول، قم، اسراء.
صدرالمتألهین، محمد‌‌بن ابراهیم (1981). الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه، چاپ سوم، بیروت، دارالاحیاء التراث.
صدرالمتألهین، محمد‌‌بن ابراهیم (1363). مفاتیح‌الغیب، مقدمه و تصحیح محمد خواجوی، چاپ اول، تهران، مؤسسۀ تحقیقات فرهنگی.
کاکایی، قاسم و بحرانی، اشکان (1387). «مبانی نظری الهیات سلبی»، نامۀ مفید، ش 68.
ماسون، دنیز (1385). قرآن و کتاب مقدس: درون‌مایه‌های مشترک، ترجمۀ فاطمه‌سادات تهامی، تهران، دفتر پژوهش و نشر سهروردی.
هوردن، ویلیام (1368). راهنمای الهیات پروتستان، ترجمۀ طه طاووس میکائیلیان، تهران، انتشارات علمی فرهنگی.
Evans, C. Stephen (2005). «Faith and Revelation», in The oxford Handbook of philosophy of religion, Edited by William J. Wainright, Oxford University Press: New York
Facker, Gabriel (1997). The Doctrine Revelation, Edinburgh: Edinburgh University Press
Farmer, H.H, (1942). The World and God, London: Nisbet
Fuerbach, Ludwig (2012). The Essence of Christianity, Translated by George Eliot, Digireads.com Publishing
McGrath, Alister (2011). Christian Theology, Fifth Edition, London: Willey – Blackwell
Schleiermacher, Friedrich (2003). On Religion, Speeches to its Cultured Despisers, Edited by Richard Crouter, Cambridge: Cambridge University Press
Schleiermacher, Friedrich (2005). The Christian Faith, London: Continuum books, T&T Clarck
Schwöbell, Christoph (2005), Wolfhart Pannenberg in The Modern Theologians, Edited by Daivid Ford, Oxford: Blackwell Publishing       
Taylor, Mathew (2007), Ocr philosophy of religion, London: Routledge
W. Hardy, Daniel (2005). Karl Barth in the Modern Theologians, Edited by Daivid Ford, Oxford, Blackwell Publishing
W.Bertram, Robert (1951). « Bruner on Revelation », Printed in Concordia Theological Monthly, Vol XXII, No 9, (September, PP625-643)