تجربۀ وحیانی و مقولۀ خیال نزد ابن‌عربی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه معارف قرآن و اهل‌البیت (ع) دانشگاه اصفهان

2 دانشیار گروه فلسفه و کلام دانشگاه اصفهان

چکیده

بنا به رأی ابن‌عربی، عالم مقید یا خیال منفصل، حضرتی است از حضرات ذومراتب الهی که در آن موجودات دو عالم مجرد و مادی، تمثل می‌یابند. درک این ظهور، از طریق کشف صوری امکان‌پذیر است، زیرا موجودات ظاهر در این ساحت از وجود، هم از لطافت تجرد برخوردارند و هم قابلیت آن را دارند که مانند موجودات مادی، محسوس واقع شوند. درک این موجودات، بسته به استعداد عین ثابت فرد مدرک و اقتضائات اوست؛ با وجود این، واقع‌نمایی آن، مخدوش به پیش‌داشته‌ها و پیش‌باورها نبوده و از آنها آزاد است. این نظر در مقابل نظریه‌هایی قرار می‌گیرد که یا جانب تجرد محض حقیقت را می‌گیرند (مانند نظریۀ شلایرماخر) یا جانب ذهنیت محض را (مانند عقیدة گادامر). بنابراین، حل پرسش درک مثالی و خیالی وحی، به تصدیق و باور به ساحتی از وجود منوط است که اضداد را در خود جمع می‌کند و در عین توفیق بین ذهن و عین، از عینیت کامل برخوردارند.
 
 

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. قرآن کریم.
  2. کتاب مقدس، شامل عهد عقیق و عهد جدید.
  3. ابن عربی، محیی‌الدین (1420). الفتوحات المکیه، 9 جلدی، بیروت: دارالکتاب العلمیه.
  4. التهانوی، محمدعلی (1996م). کشاف اصطلاحات الفنون و العلوم، بیروت: لبنان.
  5.  پرادفوت، وین (1377). تجربة دینی، ترجمۀ عباس یزدانی، تهران: مؤسسۀ فرهنگی طه.
  6. پورحسن، قاسم (1384). هرمنوتیک تطبیقی، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
  7. جامی، عبدالرحمن ابن احمد (1381). نقد النصوص فی شرح نقش الفصوص، به تصحیح ویلیام چیتیک، تهران: مؤسسۀ پژوهشی حکمت و فلسفۀ ایران.
  8. حسن‌زاده آملی، حسن (1375). نصوص الحکم بر فصوص الحکم، تهران: مرکز نشر فرهنگی رجاء.
  9. خوارزمی، تاج‌الدین حسین (1387). شرح فصوص‌الحکم، به تحقیق حسن حسن‌زادة آملی، تهران: بوستان کتاب.

10. رحیمیان، سعید (1384). مبانی عرفانی نظری، تهران: انتشارات سمت.

11. سهروردی، شیخ شهاب‌الدین (1381). مجموعۀ مصنفات، ج 2، تهران: انجمن حکمت و فلسفه.

12. شیروانی، علی (1388). مبانی نظری تجربة دینی، تهران: بوستان کتاب.

13. طباطبایی، محمدحسین (1376). تفسیر المیزان، ج 13، ترجمۀ سید محمدباقر موسوی همدانی، تهران: بنیاد علمی و فکری علامه طباطبایی.

14. کاکایی، قاسم (1381). وحدت وجود به روایت ابن‌عربی و مایستر اکمارت، تهران: هرمس.

  1. 15.  واعظی، احمد (1393). درآمدی بر هرمنوتیک، چ هفتم، تهران: انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه.

16. Chittick, William; 1988, The Self Disclousure of God, State University of New York Press, New York.

17. Katzt, Stevent; Languge, 1983, Epistemology and Mysticism, in <Mysticism and Philosophical Analysis> Oxford University Press.

18. ____________; 1978, Mysticism and Philosophy Analysis, Oxford, Oxford University Press. 

   

مجله علمی
دوره 13، شماره 3
مهر 1395
صفحه 457-480

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار