تأملی در دلایل مخالفت رورتی با فلسفة تطبیقی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

گروه فلسفه، دانشکدة الهیات، دانشگاه تهران، قم، ایران

10.22059/jpht.2024.369732.1006009

چکیده

هرچند دغدغة اصلی ریچارد رورتی پراگماتیسم و فلسفة تحلیلی بود، هیچ‌گاه از امکانات موجود در دیگر سنت‌های فکری و حتی ادبی برای بهبود و اصلاح داشته‌های خود و در صورت امکان گسترش و بسط آن‌ها غافل نبود. او از غربی و یونانی بودن فلسفه و نیز نفی فلسفة شرقی به طور عام و فلسفة چینی به طور خاص سخن گفته است؛ البته بدون آنکه همچون کانت و هگل نگاه نژادپرستانه و سلسله‌مراتبی به شرق داشته باشد. در نگاه نخست، رویکرد رورتی دربارة تفکر شرق با روح حاکم بر تفکرش ناسازگار می‌نماید. زیرا از متفکری که درصدد برقراری ارتباط بین دو سنت فلسفی قاره‌ای و تحلیلی، به‌رغم تفاوت‌های بنیادین آن‌ها، بوده و فراتر از آن از همنشینی فلسفه با ادبیات سخن گفته و همواره توصیه می‌کرده برای پیشبرد اهداف فلسفی باید از رمان استفاده کرد انتظار می‌رفت خود را از امکانات فلسفة شرق، که به لحاظ غنای اندیشه‌ای به مراتب برتر از رمان‌های مورد نظر اوست، محروم نسازد. رورتی با مطالعة تطبیقی در سنت فلسفی غرب نه‌تنها مخالفتی نداشت که در برخی از موارد پیشتاز بود. از این رو، در این مقاله بر فلسفة تطبیقی با رویکرد میان‌فرهنگی تمرکز شده و دلایل مخالفت وی با این نوع خاص از تطبیق مورد ارزیابی قرار گرفته است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


جهانبگلو، رامین (1386). جهانی بودن: پانزده گفت‌وگو با اندیشمندان جهان امروز. تهران: مرکز.
Balslve, A. N. )1999). Cultural Otherness: Correspondence with Richard Rorty. the American Academy of Religion Cultural Criticism Series.
Copleston, F. (1980). Philosophies And Cultures. Oxford university.
Larson, G. J. & Deutsch, E. (1989). Interpreting across Boundaries: New Essays in Comparative Philosophy. Review by: Richard Rorty. Philosophy East and West, Vol. 39, No. 3, 332-337. Published by: University of Hawai'i Press.
Park, P. K. J. (2013). Africa, Asia, and the History of Philosophy: Racism in the Formation of the Philosophical Canon, 1780–1830. Published by State University of New York Press, Albany.
Rorty, R. (1979). Philosophy and the Mirror of Nature. Princeton university press.
Tartaglia, J. (2014). Rorty's Thesis of The Cultural Specificity of Philosophy. Philosophy East and West, Vol. 64, No. 4, 1018-1038.