سنجش خداناباوری عاطفی ناشی از مسئله اختفای الهی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه ادیان و فلسفة دانشکدة ادبیات و زبان‌های خارجی دانشگاه کاشان، کاشان، ایران

2 گروه ادیان و فلسفه، دانشکدة ادبیات و زبان‌های خارجی، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران

10.22059/jpht.2024.372539.1006030

چکیده

یکی از دغدغه‌های الهیاتی مؤمنان در همة ادیان توجه خداوند به نیایش‌های آن‌هاست. در متون مقدس، خداوند حاضر و تأثیرگذار در نظام هستی و دوست‌دار مخلوقاتش معرفی شده است. اما قابل رؤیت بصری برای انسان‌ها نیست. این امر باعث شده برای برخی از باورمندان به وجود خداوند و نیز بسیاری از ناباوران به وجود خداوند این تلقی ایجاد شود که خداوند یا اساساً وجود ندارد یا به هر دلیل از انسان‌ها مخفی است. اختفای الهی چونان چالشی جدّی پیامدهای معرفت‌شناختی و روان‌شناختی متعددی به همراه داشته است. در جستار حاضر تلاش می‌شود به پیامدهای روان‌شناختی این موضوع توجه شود و برای تردیدهای روانی و عاطفی ناشی از باور به اختفای الهی برون‌رفت‌هایی بر اساس مباحث مطرح در روان‌شناسی و روان‌شناسی دین ارائه شود. احساس دور بودن خداوند از انسان، احساس محبوبِ خداوند نبودن، احساس اینکه ممکن است خداوند به وعده‌هایی که در کتب مقدس به انسان‌ها داده عمل نکند، و احساس اینکه خداوند اساساً نجوای انسان‌ها را نمی‌شنود و نمی‌خواهد خیرخواه انسان باشد از جمله تردیدهای عاطفی ناشی از باور به وجود خداوند می‌تواند باشد. اما این تردیدها غالباً ناشی از باورهای نادرستی است که انسان دربارة خداوند و نحوة ارتباط او با انسان در ذهن خود ترسیم می‌کند. با داشتن تحلیلی درست از این سوءباورها و جایگزین کردن آن‌ها با باورهای درست دربارة خداوند، می‌توان بر تردیدهای عاطفی ناشی از اختفای الهی فائق آمد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


قرآن کریم.
پترسون، مایکل و همکاران (1389). عقل و اعتقاد دینی. مترجم: احمد نراقی و ابراهیم سلطانی. چ 8. تهران: طرح نو.
محسنی، نیک‌چهره (1390). نظریه‌ها در روان‌شناسی رشد: شناخت، شناخت اجتماعی، شناخت، و عواطف. تهران: جاجرمی.
گلن، ویلیام و مرتن، هنری (1380). کتاب مقدس (عهد عتیق و عهد جدید). مترجم: فاضل‌خان‌ همدانی. تهران: اساطیر.
والدمن، مارک رابرت و نیوبرگ، آندرو (1390). چگونه خدا مغز شما را تغییر می‌دهد؟. مترجم: شهناز رفیعی. تهران: بخشایش.
Quran
Alister McGrath (2006). Doubting: Growing Through the Uncertainties of Faith. Downer’s Grove. IL: InterVarsity Press.
Andrews, M. (2014). Divine hiddenness and affective forecasting. Res Cogitans, 5, 102–110.
Augustine (n.d.). On Christian Doctrine, in Four Books. Grand Rapids. MI: Christian Classics Ethereal Library.
Christopher Bader et al. (2006). American Piety in the 21st Century: New Insights to the Depth and Complexity of Religion in the US (Selected Findings from the Baylor Religion Survey). Waco, TX: Baylor Institute for Studies of Religion.
Galen, W. & Henri, M. (2001). Holy Bible. Translated to Persion by Fazel-Khan Hamadani. Tehran: Asatiri Press. (in Persian)
Gardner, L. (2007). Where is God When We Suffer? What the Bible Says about Suffering. Joplin, MO: College Press.
Gary R. Habermas  (2010). Why is God Ignoring Me? Carol Stream, IL: Tyndale House Publishers, Inc.
Guinness, O. (1996). God in the Dark: The Assurance of Faith Beyond a Shadow of  Doubt. Wheaton, IL: Crossway books.
Mohseni, N. (2011). Theories in Developmental Psychology. Tehran: Jajarmi Press. (in Persian)
Moser, P. K. (2015). Divine hiddenness and self-sacrifice, in Hidden Divinity and Religious Belief. Cambridge University Press.
Peterson, M. et al. (2010). Reason & Religious Belief: An Introduction to the Philosophy of Religion. Translated to Persion by Ahmad Naraghi & Arash Soltani. Tehran: Tarheno. (in Persian)
Schellenberg, J.L. (2015). The Hiddenness Argument. Oxford: Oxford University press.
---------------- (1993). Divine hiddenness and Human Reaon. Cornell University Press.
Waldman Mark, R. & Andro, N. (2011). How God Changes Your Brain. Translated to Persion by Shahnaz Rafiee. Tehran: Bakhshayesh Press. (in Persian)