بررسی انتقادی رویکرد خداباوری گشوده در حل مسأله شر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه مازندران

2 دانشیار گروه فلسفه و کلام اسلامی دانشکدگان فارابی دانشگاه تهران

10.22059/jpht.2024.381972.1006072

چکیده

هر رویکرد و مکتب جدیدی در کلام و فلسفه دین، برای ارائه جامعیت و انسجام خود، می بایست در مسائل مختلفی که خداباوران با آنها روبرو هستند راه حلی بیابد. خداباوری گشوده که در اعتراض به عدم انطباق خداباوری کلاسیک با کتاب مقدس و تکیه و پیروی محض آن از متافیزیک و فلسفه یونانی به وجود آمد، در همین راستا تلاش نمود و مبتنی بر آموزه گشودگی به ارائه راه حل های خود در این مسائل پرداخت. مساله شر نیز یکی از آنهاست که الهی‌دانان گشوده ضمن بازتعریف رابطه خداوند با جهان، با رویکردی تقلیل گرایانه نسبت به قدرت خداوند و براساس دفاع مبتنی بر عشق سعی در حل آن نمودند. اما رویکرد آنها در این مساله با نقدهای جدی مواجه است، به طوری که علاوه بر نادیده گرفتن قدرت قهری خداوند، حتی در انتساب صفت عشق نیز به او ناموفق بوده اند. بازگشت به الهیات کلاسیک و وجود پارادوکس در مفهوم شر گزاف از جمله مهمترین نقدهایی است که نسبت به دفاع آنها مطرح می گردد. در این پژوهش به روش توصیفی تحلیلی رهیافت خداباوری گشوده در حل مسئله قرینه ای شر مورد نقد و ارزیابی قرار می گیرد. چرا که علیرغم پژوهش های اندکی که در خصوص این مکتب الهیاتی صورت گرفته، نگاه و رویکرد آنان در حل مسأله شر تاکنون مورد ارزیابی قرار نگرفته و این مهم در جستار حاضر محقق گردیده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات