تحلیل انتقادی مبانی طبیعت‌گرایانة گراهام آپی در رد براهین غایت‌شناختی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

گروه فلسفة دین، دانشکدة الهیات، دانشکدگان فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران

10.22059/jpht.2025.401666.1006144

چکیده

این مقاله به تحلیل انتقادی مبانی طبیعت‌گرایانة گراهام آپی، فیلسوف معاصر، در رد براهین غایت‌شناختی (براهین نظم و طراحی) می‌پردازد. آپی با تکیه بر چارچوب فلسفی طبیعت‌گرایی استدلال می‌کند که وجود نظم و پیچیدگی در جهان نیازی به تبیین با یک موجود هوشمند ماوراءطبیعی (خدا) ندارد. او معتقد است پدیده‌های جهان می‌توانند به طور کامل با قوانین فیزیکی و فرایندهای طبیعی توضیح داده شوند. هدف این پژوهش، فراتر از صرفاً بازگویی استدلال‌های آپی، نقد مبانی متافیزیکی این رویکرد است. مقالة حاضر نشان می‌دهد که طبیعت‌گرایی آپی به جای آنکه یک نتیجه‌گیری مبتنی بر شواهد باشد، خود یک فرض فلسفی پیشینی است که با نفی امکان وجود پدیده‌های غیر طبیعی به مصادرة به مطلوب در نقد براهین غایت‌شناختی می‌انجامد. در نهایت، این پژوهش نتیجه می‌گیرد که نقد آپی به براهین غایت‌شناختی قویاً به فرضیات فلسفی او وابسته است و موفقیت آن به پذیرش طبیعت‌گرایی به عنوان تنها جهان‌بینی ممکن منوط است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


Chalmers, D. J. (1996). The Conscious Mind: In Search of a Fundamental Theory. Oxford University Press.
Hawking, S. & Mlodinow, L. (2010). The Grand Design. Bantam Books.
Koons, R. C. (2012). Naturalism and the Argument from Design, In W. L. Craig & J. P. Moreland (Eds.). A Companion to Natural Theology (pp. 268-283). Wiley-Blackwell.
Oppy, G. (2006). Arguing About Gods. Cambridge University Press.
Paley, W. (1802). Natural Theology: Or Evidences of the Existence and Attributes of the Deity, Collected from the Appearances of Nature. R. Faulder.
Reppert, V. (2003). C. S. Lewis's Dangerous Idea: A Defense of the Argument from Reason. InterVarsity Press.
Swinburne, R. (2004). The Existence of God. 2nd ed. Oxford University Press.