نبوت طبیعی از دیدگاه آکوئیناس و ابن‌سینا

نویسندگان

1 دانشیار گروه فلسفه، دانشگاه ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تربیت مدرس

2 دانشجوی دکتری فلسفه ـ حکمت متعالیه دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

توماس آکوئیناس ذیل بحث نبوت که خود ذیل بحث لطف الهی است، مفهوم نبوت طبیعی را به کار می‌گیرد و آن را از نبوت الهی که عطیه روح‌القدس است، جدا می‌کند. او تبیین فیلسوفان از جمله ابن‌سینا را از نبوت، تنها در حیطه نبوت طبیعی می‌گنجاند. این نوشتار می‌کوشد تا با تحلیل معنایی نبوت طبیعی ناظر به مبانی آکوئیناس، معنی دقیق آن را روشن کند؛ هم‌چنین در پی روایی نسبت نبوت طبیعی به تبیین ابن سیناست.
علاوه بر آنکه مفهوم نبوت طبیعی نزد آکوئیناس به رغم سعی او در شفاف سازی مبهم باقی می‌ماند، این مفهوم در پیوند با نظر او آموزه‌ای قدسی است و هم‌چنین بستگی به نحوه اکتساب عقلانیات دارد. که در اینها با ابن‌سینا اختلاف مبنایی دارد. همین اختلاف رویکردها می‌تواند به این نتیجه رهنمون شود که تبیین ابن‌سینا حداقل از دیدی درونی، نبوت کاملاً الهی است و برآمده از طبیعت نیست. استفاده آکوئیناس از مفهوم نبوت طبیعی که در راستای مبانی اوست، در حقیقت راه را برای تبیین فلسفی نبوت می‌بندد.

کلیدواژه‌ها