ملا صدرا و تبیینی نو از مسئلۀ مسخ

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری کلام دانشگاه قرآن و حدیث قم

2 دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه

چکیده

مسئلة تناسخ یکی از موضوعات پردامنه‌ای است که در ادیان گوناگون به‌ویژه ادیان غیرابراهیمی مطرح است. از مسائل مطرح در دین اسلام مسئلة مسخ است. تبیین این مسئله و پاسخ به سؤال‌های پیرامون آن با توجه به مبانی فکری مختلف و درک صحیحی از تلقی ناصحیح از مسخ، زمینۀ ارائۀ دیدگاه‌های متفاوتی از آن‌ را پدید آورده است. در این مقاله کوشیده شده دیدگاه صدرالمتألهین، به‌ویژه با توجه به نگاشتۀ مستقل وی در تفسیر، بازبینی شود. صدرا با نگاهی نو به مسئلة مسخ، و تمایز نهادن میان تناسخ و مسخ و تفکیک تعاریف متفاوت از آن، تبیینی خاص از این مسئله ارائه می‌دهد و روشن کرده که مهم‌ترین اشکال تناسخ که رجوع دوبارۀ نفس مجرد به عالم ماده است در مسئلة مسخ مطرح در قرآن وجود ندارد.

کلیدواژه‌ها