خدا و مسأله شر(درد و رنج)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

مربی گروه فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه پیام نور

چکیده

یکی از مهم‌ترین مسائل کلام و فلسفۀ دین، مسئلۀ شر (درد و رنج) و ارتباط آن با خدا و صفات اوست. به این‌صورت که چرا از سویی، خداوند قادر مطلق، عالم مطلق و خیرخواه علی‌الاطلاق است و از سوی دیگر، در جهان شر (درد و رنج ) وجود دارد. در این نوشته ، به یک رویکرد (پاسخ) مهم و مشهور، اما از دو نظرگاه طبیعی و وجودی (که از جانب فلاسفه و متکلمان مطرح شده) پرداخته شده است. طبیعی از این نظر که شرور لازمۀ خیرات هستند و بدون شر، خیر یا متحقق نمی‌شود یا در صورت تحقق درک‌شدنی نیست. برای پدیدآمدن خیر، شر ضرورت دارد. یعنی اهمیت شر به‌گونه‌ای است که اگر از بین رفت، خیر را هم با خودش می‌برد و از این نظر است که خدا خیر و شر را با هم آفریده است. و وجودی از این لحاظ که شرور و درد و رنج‌ها سبب می‌شوند که وقتی انسان به خودش مراجعه می‌کند، ببیند که خدا و موجود ماورایی وجود دارد که دست‌اندرکار جهان و غیر از ما انسان‌هاست و رابطۀ نزدیکی با ما دارد و ما نیز وابستگی شدیدی به او داریم. همچنین با تجربۀ درد و رنج‌ها می‌فهمیم که انسان‌های دیگر نیز درد و رنج را تحمل می‌کنند و سبب می‌شود با آنها اظهار همدردی کنیم.
 
 

کلیدواژه‌ها


 قرآن کریم
1-    آلوین پلانتینجا (1376) خدا، اختیار و شر، ترجمة محمد سعیدی مهر، قم، مؤسسه فرهنگی طه.
2-    ابوالمعالی عبدالله‌بن محمد میانجی همدانی (عین القضات) (1341). تمهیدات، با مقدمه و تصحیح و تحشیه و تعلیق عفیف عسیران، چاپ دوم، کتابخانۀ منوچهری.  
3-     افلاطون (1380). مجموعه آثار، ج 3، ترجمۀ محمد حسن لطفی،تهران، نشر خوارزمی.
4-    برایان دیویس(1386). درآمدی بر فلسفۀ دین، ترجمۀ ملیحه صابری، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت).
5-    جی. ال. مکی (1370). شر و قدرت مطلق، ترجمۀ محمدرضا صالح نژاد، مجلۀ کیان، شمارۀ 3، دی و بهمن.
6-    چالرز تالیافرو(1382). فلسفۀ دین در قرن بیستم، ترجمۀ انشاءالله رحمتی، تهران، دفتر پژوهش و نشر سهروردی.
7-    دبلیو. کی. سی. گاتری (1378). هراکلیتوس، مهدی قوام صفری، تهران، فکر روز.
8-    غزالی، محمدبن محمد (1351). احیاء علوم الدین، ترجمۀ مؤید‌الدین محمد خوارزمی، به کوشش حسین خدیو جم، انتشارات علمی و فرهنگی.
9-    کاپلستون(1388). تاریخ فلسفه، ج 8، ترجمۀ بهاء‌الدین خرمشاهی، تهران، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
10-کاپلستون، (1380). تاریخ فلسفه، ج 1، ترجمۀ جلال‌الدین مجتبوی، تهران، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
11-نورمن گیسلر (1384). فلسفه دین،ترجمه حمید رضا آیت الهی، تهران، انتشارات حکمت.
12-Carson.D.A. (2006) How long a lord? Reflection on suffering and Evil Baker Academic.
13- Feinberg Johns .(2004) The Many faces of Evil؛Theological systems and the problem of Evil crossway Books.
14- Finch Thomas.(2006) Unmapped Darkness؛ Finding God path Through suffering. Moody publishers.
15- Hick John.(2000) Review of Richard Swinburne. Providence and the problem of evil international journal  for philosophy of religion.
16- kung hans .(1976) on being a Christian trans E quinn garden city NY: doubledar.
17- Michael pererson(1998) God and Evil . An introduction to  the issues. Asbury college .copyright By westview press Amember of Perseus Books Group.
18- Oesteich George washintin (1944). The suffering of Believers under Grace Th.M.Thesis Dallas Theoligocal seminary.
19-Reichanbach Bruse R.(1995) Evil and Good God usa:Fordham university press.
20- Richard Swinburne(1990) Providence and the problem of Evil, CLARENDON Press Oxford.
21--Richard Swinburne(1996) some major strands of theodicy in Daniel Howard snyder (ed) the evidential argument from evil indiana university press.
22- Rood.Rick.(2003) How can a Good God Allow Evil?Zondervan.
23- Rood Rick.(2000) The problem of Evil: introduction probe ministries.
24- Sproul.R.C (1996) The invisible Hand do All thing Really work for Good Dallas word.
25- William Rowe (2001)God and the problem of Evil , Blackwell publishers it.
26- William Rowe(2007) Philosophy of religion an introduction, Purue university.