آثار دینداری با تاکید بر آرای روانشناختی غزالی در احیاعلوم الدین

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری دین‌پژوهی دانشگاه ادیان و مذاهب، پژوهشگر پژوهشگاه قرآن و حدیث

2 دانشیار پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.

چکیده

غزالی از جملۀ اندیشمندان اسلامی و در پی احیای علوم دین بوده و در احیاء علوم‌الدین سعی داشته است تا طرحی احیاگونه برای دینداران زمانۀ خویش ارائه کند. در این پژوهش هدف این بوده است که آثار دینداری، با تکیه بر نظرات و آرای روان‌شناختی غزالی بیان شود. به‌‌همین منظور، تأملات غزالی در چهار ربع عبادات، عادات، مهلکات و منجیات از احیاء علوم‌الدین ذیل آثار گوناگون معرفتی، معنوی، عاطفی، اخلاقی و اجتماعی طرح شده است. دینداری معرفت‌اندیشانه درگرو پاسخ به‌دغدغه‌های وجودی و تفسیری است. منجیات دین، برای دینداران علاوه بر رفع مهلکات به ‌ایجاد احساسات مثبت عاطفی کمک می‌کنند. اخلاق جایگاه وسیعی درحوزۀ دینداری دارد. دینداران در حیاتشان باید همواره بکوشند که فضائل اخلاقی را کسب و از رذائل دوری کنند. در اندیشۀ غزالی، دین سعادت دنیوی و اخروی دینداران را تأمین می‌کند.
 
 
 

کلیدواژه‌ها


  1. بدوی، عبدالرحمن (1977)، مؤلفات الغزالی، کویت، وکاله المطبوعات
  2. حسینی دشتی، مصطفی (1385). معارف ومعاریف دایرةالمعارف جامع اسلامی، جلد دوم، ویراست چهارم، تهران، مؤسسۀ فرهنگی آرایه
  3. زرین‌کوب عبدالحسین (1388). فرار از مدرسه دربارۀ زندگی و اندیشۀ ابوحامد غزالی، تهران، امیرکبیر
  4. عثمان، عبدالکریم(1387). روان‌شناسی از دیدگاه غزالی و دیگر دانشمندان اسلامی، ترجمۀ محمد باقر حجتی، تهران، نشر فرهنگ اسلامی
  5. غزالی، ابوحامد(بی‌تا) إحیاء علوم‌الدین، بیروت، دارالکتاب العربى
  6. غزالی، ابوحامد (1390). کیمیای سعادت، تهران، حکمت
  7. غزالی، ابوحامد (1416). مجموعة رسائل الامام الغزالى، دارالفکر، بیروت
  8. شریف، میان محمد (1389). تاریخ فلسفه در اسلام، جلد اول، زیر نظر نصرالله پورجوادی، تهران، مرکز نشر دانشگاهی
  9. صفایی، مهشید (1387). سیر تهذیب‌نگاری احیاء ‌علوم‌‌الدین در تمدن اسلامی، کتاب ماه دین، ش 128 و 129: 62 - 70
  10. فلسفی، محبوبه (1387). بازتاب‌های مکتوب احیاء‌ علوم‌الدین،،کتاب ماه دین، ش 128 و 129: 46 - 52
  11. موسوی بجنوردی، محمدکاظم (1385). دایرة‌المعارف بزرگ اسلامی، جلد نهم، تهران، مرکز دایرة‌المعارف بزرگ اسلامی
  12. نصر، سید حسین، لیمن، الیور (1383). تاریخ فلسفۀ اسلامی، جلد اول، ترجمۀ جمعی از استادان فلسفه، تهران، حکمت
  13. همایی، جلال الدین (1387). غزالی‌نامه، ویراست دوم، تهران، هما