کارآمدی راه حل های فیلسوفان و متکلمان مسلمان در پاسخگویی به مسأله عملی شر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای فلسفه و حکمت اسلامی دانشگاه تربیت مدرس تهران

2 دانشیار گروه فلسفه دانشگاه تربیت مدرس تهران

چکیده

مسأله شر که به عنوان مسأله ای علیه وجود خداوند ادیان مطرح بوده است، هم از بعد نظری قابل طرح است هم از بعد عملی. در مسأله عملی شر، بعد عملی و کاربردی شرور درزندگی و تأثیر آنها بر ایمان انسانها مد نظر قرار می گیرد و این سوال پاسخ داده می شود که در مواقع رسیدن شرور، چطور ایمانمان را حفظ کنیم؟
در این مقاله، پس از شرح راه حل های فیلسوفان و متکلمان مسلمان به مسأله شر،کارآمدی راه حل های هریک بررسی شده است. مهم ترین یافته این مقاله این است که با آنکه در ابتدای امر به نظر می رسد تنها راه حل متکلمان پاسخگوی مناسبی برای مسأله عملی شر است، اما با نگاه دقیقتر در می یابیم که راه حل های ارائه شده توسط فیلسوفان اسلامی افزون بر آنکه پاسخگوی مسأله نظری شر است، بدلیل استفاده از روش کشف و شهود برای دستیابی به آنها ، قادر به پاسخگویی به مسأله عملی شر نیز بوده و از کارایی بالایی برخوردارند.
 

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1.  

     

     

    1. ابن سینا، حسین (1385)، الهیات من کتاب الشفاء، تحقیق ایت ا.. حسن زاده، قم، موسسه بوستان کتاب،چ2.
    2.  ابن سینا، حسین (بی تا)، الهیات من کتاب الشفاء، تحقیق ایت ا.. حسن زاده، قم، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم.
    3. ابن سینا، حسین(1375)، الاشارات والتنبیهات، نمط هفتم، قم، نشر البلاغه.
    4. اکبریان، رضا (1389)،نسبت میان نظر و عمل از دیدگاه ملاصدرا،خردنامه صدرا، شماره62، ص14-37.
    5.  امینی، حسن (1390)، خیر و شر در مکتب ابن عربی، قم، انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره).
    6. پترسون و همکاران، مایکل (1383)، عقل و اعتقاد دینی، ترجمه احمد نراقی و ابراهیم سلطانی، تهران، طرح نو.
    7. پلنتینگا (پلانتینجا)، الوین (1384)، فلسفه دین؛ خدا، اختیار و شر، ترجمه و توضیح محمد سعیدی مهر، قم، انتشارات کتاب طه.
    8. حلی،حسن (1382)،کشف المراد فی تجرید الاعتقاد،ج1،ترجمه علی شیروانی،قم،دارالعلم.
    9. سبزواری، ملاهادی (1416ق)،شرح المنظومه، تعلیقه آیت الله حسن زاده، تهران،نشر ناب.
    10.  سعیدی مهر،محمد(1388)،حکمت الاهی و مسأله قرینه ای شر،قبسات، سال چهاردهم، ص29-53.
    1. 11.      سهروردی، شهاب الدین (1372)،مجموعه مصنفات شیخ اشراق،تصحیح هانری کربن، تهران، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
    1. طوسی، محمد بن حسن (1400ق)،تمهید الاصول فی علم الکلام، ترجمه و مقدمه و تعلیقات عبدالحسین مشکوه الدینی، تهران، انجمن اسلامی حکمت و فلسفه ایران.
    2. شیروانی، علی(1388)، امکان فلسفة شهودی ، خرد نامة صدرا، شمارة 55، ص4- 20.
    3. طباطبایی،سید محمد حسین (1385)، اصول فلسفه و روش رئالیسم، ج5، تهران، صدرا.
    4. فارابی،محمد بن محمد(1373)، التنبیه علی سبیل السعاده، تهران، حکمت.
    5. فارابی،محمد بن محمد (1408ق)، التعلیقات، التحقیق و التقدیم: الدکتور جعفر آل یاسین، بیروت، دارالمناهل.
    6. فنایی، محمد (1369)، علم حضوری4، رشدآموزش معارف اسلامی ، شماره11، ص22 تا28.
    7. قاضی عبد الجبار،(بی تا)، المغنی فی ابواب التوحید و العدل، تحقیق عبدالحلیم محمود و سلیمان دنیا، ج13، قاهره، دار الکتب المصریه.
    8. قدردان قراملکی، محمد حسن (1376)،مسأله شر از دیدگاه متکلمان، فصلنامه مفید، شماره11، ص21-42.
    9. قطب الدین شیرازی، محمود بن مسعود (1383)، شرح حکمة الاشراق، تهران، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
    10. قیصری، داوود بن محمد (1363)،شرح القیصری علی فصوص الحکم للشیخ الاکبر محی بن العربی، قم، بیدار.
    11. مجلسی،محمدباقر (1404ه.ق)، بحار الانوار،ج3، بیروت، موسسه الوفاء.
    12. محمدی ری شهری، محمد (1380)، سیمای علم وحکمت در قرآن و حدیث، تهران، چاپ و نشر دارالحدیث.
    13. مصباح یزدی، محمدتقی (1389)، آموزش فلسفه، ج1، تهران، شرکت چاپ و نشر بین الملل.
    14.  مطهری،مرتضی (1372)،عدل الهی، در مجموعه آثار، ج1، تهران، صدرا.
    15. ملاصدرا،محمد(1981م)، الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعه، بیروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ سوم.
    16. ملاصدرا، محمد (1410ق)، الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعه،ج7، بیروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ چهارم.
    17. ملاصدرا، محمد (1383)، اسفار اربعه، ترجمه محمد خواجوی، تهران ، مولی.
    18. ملاصدرا، محمد(1380)، مبدا و معاد،  مقدمه و تصحیح اشتیانی، قم، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی،چاپ سوم.
    19. ملاصدرا، محمد (1420ق)، العرشیه، تصحیح و تعلیق : فاتن محمد خیل انلسبون فولاد کار، بیروت، موسسه التاریخ العربی.
    20. Peterson,M,l,1992,The Problem of Evil,SelectedReadings,NotreDame,University of Notre Dame Press

     

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار