• صفحه اصلی
  • مرور
    • شماره جاری
    • بر اساس شماره‌های نشریه
    • بر اساس نویسندگان
    • بر اساس موضوعات
    • نمایه نویسندگان
    • نمایه کلیدواژه ها
  • اطلاعات نشریه
    • درباره نشریه
    • اهداف و چشم انداز
    • اعضای هیات تحریریه
    • همکاران دفتر نشریه
    • اصول اخلاقی انتشار مقاله
    • بانک ها و نمایه نامه ها
    • پیوندهای مفید
    • پرسش‌های متداول
    • فرایند پذیرش مقالات
    • اخبار و اعلانات
  • راهنمای نویسندگان
  • ارسال مقاله
  • داوران
  • تماس با ما
 
  • ورود به سامانه ▼
    • ورود به سامانه
    • ثبت نام در سامانه
  • English
صفحه اصلی فهرست مقالات مشخصات مقاله
  • ذخیره رکوردها
  • |
  • نسخه قابل چاپ
  • |
  • توصیه به دوستان
  • |
  • ارجاع به این مقاله ارجاع به مقاله
    RIS EndNote BibTeX APA MLA Harvard Vancouver
  • |
  • اشتراک گذاری اشتراک گذاری
    CiteULike Mendeley Facebook Google LinkedIn Twitter Telegram
فلسفه دین
مقالات آماده انتشار
شماره جاری
شماره‌های پیشین نشریه
دوره دوره 14 (1396)
دوره دوره 13 (1395)
دوره دوره 12 (1394)
شماره شماره 4
زمستان 1394، صفحه 653-884
شماره شماره 3
پاییز 1394، صفحه 441-652
شماره شماره 2
تابستان 1394، صفحه 197-440
شماره شماره 1
بهار 1394، صفحه 1-196
دوره دوره 11 (1393)
دوره دوره 10 (1392)
دوره دوره 9 (1391)
دوره دوره 8 (1390)
دوره دوره 7 (1389)
دوره دوره 6 (1388)
دوره دوره 2 (1385)
دوره دوره 1 (1384)
دوره دوره 1 (1383)
عبادی, احمد. (1394). تأملی روش‌شناختی بر اخذ روی‌آورد کارکردگرایانه در دین‌پژوهی و دین‌آموزی. فلسفه دین, 12(2), 317-340. doi: 10.22059/jpht.2015.55259
احمد عبادی. "تأملی روش‌شناختی بر اخذ روی‌آورد کارکردگرایانه در دین‌پژوهی و دین‌آموزی". فلسفه دین, 12, 2, 1394, 317-340. doi: 10.22059/jpht.2015.55259
عبادی, احمد. (1394). 'تأملی روش‌شناختی بر اخذ روی‌آورد کارکردگرایانه در دین‌پژوهی و دین‌آموزی', فلسفه دین, 12(2), pp. 317-340. doi: 10.22059/jpht.2015.55259
عبادی, احمد. تأملی روش‌شناختی بر اخذ روی‌آورد کارکردگرایانه در دین‌پژوهی و دین‌آموزی. فلسفه دین, 1394; 12(2): 317-340. doi: 10.22059/jpht.2015.55259

تأملی روش‌شناختی بر اخذ روی‌آورد کارکردگرایانه در دین‌پژوهی و دین‌آموزی

مقاله 5، دوره 12، شماره 2، تابستان 1394، صفحه 317-340  XML اصل مقاله (288 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jpht.2015.55259
نویسنده
احمد عبادی
استادیار دانشگاه اصفهان
چکیده
نگرش کارکردگرایانه به دین که بسط و تطور خود را مرهونِ جامعه‌شناسان دین بوده، رهیافتی است که کشف فواید عملیِ باورهای دینی را هدف خویش قرار می‌دهد. اقبالِ پژوهشگرانِ دینی و نهادهای فرهنگی به اخذِ این رهیافت در مقامِ مطالعۀ دین عللی دارد که از آن جمله‌اند: آسان‌یاب‌سازیِ تعالیم دینی، جذابیتِ استناد به شواهد علمی و یافته‌های تجربی، غلبۀ نگرشِ تجربی در محافلِ علمی و ادارۀ نهادهای دینی توسط دانش‌آموختگان علوم تجربی. مطالعۀ دینیِ کارکردگرا بسیار آسیب‌زاست و نه تنها به تقویت باورمندیِ دین کمک نمی‌کند، بلکه دین‌باوریِ افراد را سُست و ضعیف می‌کند. اشکال‌های دین‌پژوهیِ کارکردگرا عبارتند از: ابتنای بر تعریفِ ناپذیرفتنی پراگماتیستی از صدق، امکانِ از میان رفتنِ اعتبارِ عقاید دینی در صورت پیدایش جایگزین، ایجاد نظام ارزشیِ غیردینی در ذهن دینداران و شکل‌دهیِ ایدئولوژیِ ضد دینی در فکر افراد جامعه. الگوی مطلوب در مطالعات دینی، کارکردیابی به‌جای کارکردگرایی است. کارکردگرایی، انحصار در آثار دنیویِ باورهای دینی است، اما در الگوی کارکردیابی، افراد می‌آموزند که ابتدا حقانیت دین را از طریق رهیافت‌های عقلی و نقلی دریابند و سپس به جست‌وجوی کارکردهای دین بپردازند و نیز می‌آموزند که مبنای اساسیِ پذیرش باورهای دینی، اصول و مبانیِ عقلی بوده است و کارکردهای کشف‌شده، هیچ دخالتی در تعیینِ دُرستی و حقانیتِ دین ندارند.
کلیدواژه‌ها
انتظار بشر از دین؛ کارکردگرایی؛ کارکردهای دین؛ گزاره‌های دینی؛ مطالعۀ دینی
مراجع
  1. اسکفلر، اسرائیل (1366). چهار پراگماتیست، ترجمۀ محسن حکیمی، تهران، نشر مرکز.
  2. اسکیدمور، ویلیام (1372). تفکر نظری در جامعه‌شناسی، ترجمۀ فصل پنجم: سعید سبزیان، تهران، نشر سفیر.
  3. الیاده، میرچا (1373). دین‌پژوهی، ج 2، ترجمۀ بهاءالدین خرمشاهی، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
  4. باتومور، تی. بی (1370). جامعه‌شناسی، ترجمۀ سید حسن منصور و سید حسن حسین کلجاهی، تهران، مؤسسۀ انتشارات امیرکبیر.
  5. بودون، ریمون (1373). روش‌های جامعه‌شناسی، ترجمۀ عبدالحسین نیک‌گهر، تهران، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
  6. پویمن، لوئیس پی (1378). معرفت‌شناسی (مقدمه‌ای بر نظریۀ شناخت)، ترجمۀ رضا محمدزاده، تهران، انتشارات دانشگاه امام صادق (ع).
  7. توسلی، غلامعباس (1380ش). جامعه‌شناسی دینی، تهران، انتشارات سخن.
  8. خسروپناه، عبدالحسین (1386). انتظارات بشر از دین، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشۀ اسلامی.
  9. خسروپناه، عبدالحسین (1382). آسیب‌شناسی دین‌پژوهی، قبسات، ش 28: 131- 160.
  10. راسل، برتراند (1365). تاریخ فلسفۀ غرب، ج 2، ترجمۀ نجف دریابندری، تهران، نشر پرواز.
  11. سروش، عبدالکریم (1388). فربه‌تر از ایدئولوژی، تهران، انتشارات صراط.
  12. شمس، منصور (1387). آشنایی با معرفت‌شناسی، تهران، انتشارات طرح نو.
  13. گیدنز، آنتونی (1389). جامعه‌شناسی. ترجمۀ حسن چاوشیان. تهران: نشر نی.
  14. محمدرضایی، محمد (1382). نگاهی به دین‌پژوهی، قبسات، ش 27: 39 - 71.
  15. مصباح یزدی، محمد تقی (1387). آموزش عقاید، تهران، شرکت چاپ و نشر بین‌الملل.
  16. مک‌کویری، جان (1375). تفکر دینی در قرن بیستم، ترجمۀ عباس شیخ‌شعاعی و محمد محمدرضایی، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزۀ علمیۀ قم.
  17. ویلم، ژان پل (1377). جامعه‌شناسی ادیان، ترجمۀ عبدالرحیم گواهی، تهران، مؤسسۀ فرهنگی انتشاراتی تبیان.
  18. همیلتون، ملکم (1377). جامعه‌شناسی دین. ترجمۀ محسن ثلاثی، تهران، مؤسسۀ فرهنگی انتشاراتی تبیان.
    1. Pojman, Louis P. (2000),What Can We Know?, Wadsworth.

 

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 1,320
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 589
صفحه اصلی | واژه نامه اختصاصی | اخبار و اعلانات | اهداف و چشم انداز | نقشه سایت
ابتدای صفحه ابتدای صفحه

Journal Management System. Designed by sinaweb.