کارکرد فردی و اجتماعی دین از دیدگاه ابنسینا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار الهیات، واحد تویسرکان، دانشگاه آزاد اسلامی، تویسرکان، ایران

چکیده

کارکرد دین، اثر و تحولی است که دین در انسان یا جامعه ایفا می‌کند. دین در قلمرو فردی دو کارکرد مهم دارد: اول. معرفت‌زایی. ابن‌سینا بر این باور است که تنها پیامبران می‌توانند بدون تعلیم به‌صورت خازن حقایق درآیند؛ دوم. آرامش‌بخشی. ابن‌سینا عقاید صحیح را عامل سلامت می‌داند. مهم‌ترین کارکرد دین در قلمرو اجتماعی وضع قانون است. ابن‌سینا دین را در امر قانونگذاری و سامان دادن به اجتماع ضروری دانسته است. کارکرد دیگر دین در اجتماع، ایجاد همبستگی و اتحاد است؛ ابن‌سینا، آنچه را که منجر به تضعیف رکن بزرگ مدنیت می‌شود، تحریم می‌کند. از دیدگاه اندیشمندان برخی از کارکردهای دین انحصاری است و جایگزینی در علم، فلسفه و عرفان ندارد.
 

کلیدواژه‌ها


1-    ابن‌سینا، حسین (1371) "قانون طب" ترجمۀ عبدالرحمن شرفکندی، تهران، سروش.
2-    ابن‌سینا، حسین (1384). "اشارات و تنبیهات"، با شرح خواجه نصیرالدین طوسی و المحاکمات قطب‌الدین طوسی و المحاکمات قطب‌الدین رازی، تهران:مؤسسۀ مطبوعات دینی.
3-    ابن‌سینا، حسین (1375). "اشارات و تنبیهات" مترجم حسن ملکشاهی، چاپ سوم، تهران: سروش، 1375
4-    ابن‌سینا، حسین. (بی‌تا). "الهیات شفاء"، مقدمه بیولی، بی‌جا.
5-   ابن‌سینا، حسین (1380)."الهیاتالشفاء"،بامقدمهدکترابراهیممدکور،قاهره.
6-    ابن‌سینا، حسین (1952)"احوالالنفس"،قاهره.
7-  ابن‌سینا، حسین (1377)"الهیاتنجات"،ترجمه  سیدیحیییثربی،تهران،انتشاراتفکرروز.
8-    ابن‌سینا،حسین،(1375) "الاشارات والتنبیهات"،چ اول ،شرح احمد بهشتی، تهران، موسسه فرهنگی آرایه.
9-              ابن‌سینا ،حسین (1991 )،"رسالة فى اثبات‌النبوات"، بیروت، دارالنهار للنشر.
10-                        ابن‌سینا، حسین (1331) "رساله النفس"، تهران، انجمن آثار ملی تهران.
11-                        ابن‌سینا، حسین (1352) "معراج‌نامه"،به اهتمام بهمن کریمی،رشت ،مطبعه عروه الوثقی.
12-                        ابن‌سینا، حسین (1418). "الالهیات من کتاب الشفا"،چ اول،تحقیق حسن حسن زاده آملی،قم، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه.
13-                        ابن‌سینا، حسین (1379) "التعلیقات"، چاپ چهارم قم،مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی.
14-                        ابن‌سینا، حسین (1404)"الشفاء (الالهیات)"، قم: مکتبة آیة‌الله مرعشی.
15-                         ابن‌سینا، حسین (1364)"مترجم رساله اضحویه"‌، چاپ دوم،تهران، انتشارات اطلاعات.
16-ابن‌سینا، حسین (1388).شرح اشارات نمط نهم ، شرح حسن زاده، حسن،قم،آیت اشراق،.
17-                        ابن‌سینا، حسین (1375) شرح الإشارات و التنبیهات شرح خواجه نصیر طوسی( مع المحاکمات)،قم، نشر البلاغه
18-                        ابن‌سینا، حسین (1363) المبدء والمعاد،تهران،مؤسسه مطالعات اسلامی
19-                        ارسطو، سیاست (1381) "مترجم حمید عنایت"، تهران، انتشارات علمی وفرهنگی.
20-                        اسکیدمور، ویلیام (1372) "تفکر نظری در جامعه شناسی" مترجم علی محمد حاضری و دیگران، تهران، نشر سفیر.
21-                         پلانک، ماکس کارل ارنست لودویگ (1364)"تصویر جهان در فیزیک جدید"؛مترجم مرتضی صابر،تهران، کتاب‌های جیبی.
22-                         توسلی، غلامعباس (1371)" نظریه های جامعه‌شناس"، تهران، سمت.
23-                        جولیوس گولد، ویلیام کولب،(1392)،" فرهنگ علوم اجتماعی"، مترجم باقر پرهام و محمدجواد زاهدی مازندرانی ،تهران ،نشر مازیار.
24-                        جیمز . ویلیام ، (1372)"دین و روان "، چ اول ،مترجم مهدی قائنی ،تهران، نشر انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی.
25-                        دورانت، ویل وآریل (1384)،"درآمدی بر تاریخ تمدن و درس های تاریخ"، مترجم خشایار دیهمی ، احمد بطحایی ، محمود مصاحب ت‍ه‍ران : ش‍رک‍ت ان‍ت‍ش‍ارات ع‍ل‍م‍ی و ف‍ره‍ن‍گ‍ی ‌‫.
26-ریمون بودون (1369)،" روش هاى جامعه شناسى"، مترجم عبدالحسین نیک گهر، تهران: سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامى.
27-                        شهرستانی، عبدالکریم (1364). الملل والنحل، قم، منشورات رضی
28-                        طباطبایی، محمد حسین (بی‌تا)." المیزان"، مترجم محمدباقر موسوی همدانی، قم، دارالعلم.
29-                        طوسی، خواجه نصیرالدین (بی‌تا)." شرح اشارات و تنبیهات"،قم، منشورات مکتبه آیه اله العظمی المرعشی النجفی .
30-                        فیرحی، داوود (1378)." قدرت، دانش و مشروعیت دراسلام"، تهران: نشر نی.
31-                        فروید، زیگموند (1387)." تمدن و ناخرسندی‌های آن"، تهران ،گام نو.
32-                        کارل ، الکسیس (1384). انسان موجود ناشناخته،چ دوم،مترجم شکیباپور،عنایت‌الله، تهران، خانۀ کتاب.
33-                        کینگ، ساموئل (1349)."جامعه‌شناسی"،چ چهارم، مترجم مشفق همدانی، تهران، امیرکبیر.
34-                        ماکس وبر (1388)." اخلاق پروتستان و روح سرمایه‌داری"، مترجم عبدالکریم رشیدیان، پریسا منوچهری، انتشارات علمی و فرهنگی .
35-                        مجلسی، محمد باقر (1403)." بحارالانوار"، بیروت، دارالاحیاء التراث العربی.
36-همیلتون، ملکم (1377)." جامعه‌شناسی دین"، مترجم محسن ثلاثی، قم، انتشارات تبیان.
37-                        هیوم، رابرت ارنست (1378)."ادیان زندۀ جهان"، مترجم عبدالرحیم گواهی، تهران،دفتر نشر فرهنگ اسلامی.