زمان تفسیر اسناد شرعی، عرف زمان صدور آن اسناد را واکاوی میکنیم. کتابهای لغت، رابط فهمندگان نصوص با عرف زمان صدور ادله هستند. مفهومشناسی و معناشناسی از روشها و بایستههایی پیروی میکنند که عدم توجه به آن، انسان را به برداشتهای ناصحیح در مفردات و مرکبات میکشاند. بررسی همراه با تعلیل ده بایسته همراه با تطبیقات فقهی، موجب مصون ماندن از برداشتهای ناصحیح میشود، تفسیر و تطبیق، حقیقت و مجاز، نسبت مفاهیم، بسند به قدر متیقن در موارد مشکوک و فرق داعی و معنا بخشی از این بایستهها هستند.