اگوی فربه؛ تفسیر مرداک از تصویر انسان در اخلاق مدرن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، پردیس فارابی، دانشگاه تهران، قم، ایران

2 دانشجوی دکتری، پردیس فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران

چکیده

در این مقاله به بررسی دیدگاه آیریس مرداک (فیلسوف اخلاق ایرلندی) دربارة فلسفة اخلاق مدرن می‌پردازیم. به عقیدة مرداک، اخلاق مهم‌ترین فعالیت بشر است که دو چیز از آن مطالبه می‌شود: اول اینکه واقع‌گرایانه باشد و دوم اینکه به این سؤال پاسخ دهد که چگونه می‌توانیم خودمان را بهتر سازیم. بر اساس این دو مطالبه، او از تبیین‌های اخلاقی فلسفه‌های مدرن انتقاد می‌کند. به نظر وی در فلسفه‌های اخلاق مدرن حوزة ارادة انسان تا جایی گسترده شده که گویا انتخاب اخلاقی چیزی دلبخواهی و امری مربوط به ارادة شخصی است. تأکید بیش از اندازه بر ارادة انسان، نه‌تنها کمکی به زیست اخلاقی نمی‌کند بلکه امکان انتخاب اخلاقی و انجام دادن عمل اخلاقی را نیز دشوارتر می‌کند. حاصل تمرکز افراطی بر ارادة انسان دو چیز است: یکی فاصله گرفتن از واقع‌گروی اخلاقی و دیگری ایجاد توهم برای انسان. به تعبیر دیگر ایجاد اگوی فربه‌ای که به توهمی گرفتار می‌آید که او را از عمل اخلاقی دور می‌کند، چراکه خودمحوری، مانع اصلی عمل اخلاقی است.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. مرداک، آیریس (1387). سیطرة خیر، مترجم شیرین طالقانی، تهران: نشر شور.
  2. ملکیان، مصطفی (1387). مقدمه‌ای بر سیطرة خیر، تهران: نشر شور.
  3. مور، جورج ادوارد (1388). مبانی اخلاق، مترجمان غلامحسین توکلی، علی عسگری یزدی، تهران: انتشارات سمت.
    1. Bove, C. K. (1993). Understanding Iris Murdoch. The University of South Carolina Press, South Carolina.
    2. Diamond, C. (1996). We are Perpetually Moralists: Iris Murdoch, fact and value in M. Antonaccio and W. Schweiker (eds.), Iris Murdoch: The Search for Human Goodness, University of Chicago Press, Chicago.
    3. Murdoch, I. (2014). Sovereignty of Good. Rutledge Great Minds, New York.
    4. ــــــــــــــــــــــــــــ (1992), Metaphysics as a guide to Morals. Vintage, London.
    5. Murdoch, I., Hepburn, R. W. (1956). Vision and Choice in Morality, Aristotelian Society Supplementary, 30, 14-58
    6. O’Conner, P. J. (1996). To Love the Good: The Moral Philosophy of Iris Murdoch, Peter Lang, New York.

10. Ruokonen, F. (2002) Good, self and unselfing- reflections on Iris Murdoch`s moral philosophy. Austrian Ludwig Wittgenstein Society

مجله علمی
دوره 15، شماره 3
مهر 1397
صفحه 607-624

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار