سیر تحول خداباوری در اندیشۀ هندو

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشیار گروه ادیان و عرفان تطبیقی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

موضوع اصلی این نوشتار سیر خداباوری در اندیشۀ هندوان است که به ترتیب تاریخی از خداباوری اقوام هندو ـ اروپایی آغاز و سپس گرایش‌های گوناگون خداباوری (همچون طبیعت‌پرستی، چندگانه‌پرستی، پرستش ربّ الارباب و یکتاپرستی و وحدت‌گرایی) در «وِدَه‌ها» را که کهن‌ترین اثر مکتوب اقوام آریایی است مورد توجه قرار خواهیم داد. خداشناسی «اوپنیشدی» با رویکرد غالب وحدت وجودی و سپس اندیشۀ خدا در «گیتا» با توجه به نگرش‌های سه‌گانۀ موجود در آن، موضوعات بعدی مورد بحث هستند. نوع نگاه به خدا در «دَرْشَنَه‌ها» یا مکتب‌های فکری هندو، به‌ویژه دو مکتب «وِدانته» و «نیایه» که توجه خاصی به الوهیت دارند، موضوعات پایانی این نوشتار هستند. در مجموع چنین به‌نظر می‌آید که اندیشۀ هندو با وجود تجربه‌های گوناگون از انواع نگرش‌های خداباورانه در ادوار گوناگون تاریخ خود، در هیچ‌کدام از این نگرش‌ها به‌طور قاطع و فراگیر آرام نگرفت.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. گیتا (1374). ترجمۀ محمد علی موحد، تهران: خوارزمی.
  2. رادها کریشنان، سروپالی (1367). ویدانته ـ مکتب ادویته، تاریخ فلسفه شرق و غرب، جلد 1، ترجمۀ خسرو جهانداری، تهران: سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی.
  3. محمودی، ابوالفضل(1386).درشنه های هندی و براهین اثبات وجود خدا ،پژوهش‌های فلسفی کلامی ،سال نهم،شماره ی دوم،صفحه ی 189-207.
    1. Eliade, Mercea (1978). A History of Religious Ideas. Vol.1, Chicago: The University of Chicago.
    2. Hiranmayananda, Swami (1969). Indian Theism, Cultural Heritage of India, Vol.111, Calcutta: The Ramakrishnan Mission Insttiute of Culture.
    3. Dãsgupta, S. (1997). A History of Indian Philosophy, Delhi: Motilal Banarsidass.
    4. Hiriyanna, M. (1993). Outlines of Indian Philosophy, Delhi: Motilal Banarsidass.
    5. Rãdhakrishnan, S. (1958). Indian Philosophy, New York: Macmillan Company.
    6. Hymns of Rgveda, (1999). Trans. By Ralph T.H. Griffith. New Delhi: Munshiram Manoharlal.
    7. Bhattacharya, N. N. (1971). History of Indian Cosmogonical Ideas, New Delhi: Munshiram Manoharlal.
    8. Geden. A. S. (without date). God, Encyclopedia of Religion and Ethics, Edited by James Hastings, New York: Charles Scribners sons.
    9. Chari, S.M.S. (2002). Philosophy of Upanishads. New Delhi: Munshiram Manoharlal.
    10. The Thirteen Principal Upanishads (2006). Trans by Robert Ernest Hume, New Delhi: Oxford University Press.
    11. The Bhãgavadgita (2015). Translated by s. Rãdhakrishnan, India: Harper Element.
    12. Śankarãcãrya (2007). Commentary on Vedānta Sutras, Trans by Georg Thibaut, Edited by F. Max Muller, Delhi: Low Price Publications.
    13. Mahalingam, Indra (2001). Ramanuja, A Companion to the philosophers, Edited by l. Arrington: Blackwell Publishers.
    14. Comans, Micheal (1997). Vedanta, Companion Enc. of Asian Philosophy, Edited by Brian Carr and Indira Mahalingam, London: Routledge.
    15. Rāmānujācārya (2001). Commentary on The Vedanta Sutras, Translated by George Thibaut, Richmond: Curzon Press.
    16. Udayanācārya (1996). Nyāyakusumanjali, Trans. By N, S. Dravid, Delhi: Munishiram Manoharlal.
    17. Chatterjee, Satischandra and Datta, Dhirenramohan (1948). AnIntroduction to Indian Philosophy, Calcutta: University of Calcutta.
مجله علمی
دوره 15، شماره 4
دی 1397
صفحه 915-935

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار