نسبت «دین» با «معنای زندگی» و «آلام وجودی» از نگاه ویلیام جیمز

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد گروه فلسفه، دانشگاه علوم و تحقیقات واحد تهران، تهران، ایران

2 استادیار گروه حکمت و ادیان، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

چکیده

در این مقاله، با رویکردی توصیفی - تحلیلی، به بررسی نسبت دین با معنای زندگی و آلام وجودی از نگاه ویلیام جیمز پرداخته‌ایم. از این‌رو، مقاله از دو بخش تشکیل شده است: بخش نخست را به توصیف نگرش جیمز به دین و نسبت آن با معنای زندگی و آلام وجودی اختصاص داده‌ایم و در بخش دوم کوشید‌ه‌ایم تا آرای جیمز دربارۀ دین و نسبت آن با معنای زندگی و آلام وجودی را تحلیل و نقد کنیم. از نگاه جیمز، گوهر دین، در واقع، تجربه‌هایی شخصی‌ هستند که از سنخ احساساتند و آموزه‌ها و شعائر دینی روبنای دین به‌شمار می‌روند. به عقیدۀ او، ارتباط شخصی با امر الوهی موجب امنیت خاطر و کاهشِ اضطراب مرگ و، به‌تبع آن، معناداری زندگی می‌شود. در نقد آرای جیمز، تصور او از زندگی معنادار و آلام وجودی و ارتباط آن با دین را بررسی و پاره‌ای از اشکالاتش را بیان کرده‌ایم.

کلیدواژه‌ها


  1. آذربایجانی، مسعود )1390.( روان‌شناسی دین از دیدگاه ویلیام جیمز، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
  2. استیس، والتر ترنس (1395). دین و نگرش نوین، تهران: حکمت.
  3. پرادفوت، وین )1377.( تجربۀ دینی، ترجمۀ عباس یزدانی، قم: مؤسسۀ فرهنگی طه.
  4. تامسون، گرت )1394.( معنای زندگی، ترجمۀ غزاله حجتی و امیر حسین خداپرست، تهران: نگاه معاصر.
  5. تیلور، چارلز )1389.( تنوع دین در روزگار ما، ترجمۀ مصطفی ملکیان، تهران: نشر شور.
  6. جیمز، ویلیام )1391.( پراگماتیسم، ترجمۀ عبدالکریم رشیدیان، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
  7. جیمز، ویلیام )1393.( تنوع تجربۀ دینی، ترجمۀ حسین کیانی، تهران: حکمت.
  8. عباسی، بابک (1391). تجربۀ دینی و چرخش هرمنوتیکی: بررسی و نقد آرای ویلیام آلستون، تهران: هرمس.
  9. قائمی‌نیا، علیرضا )1381(. تجربۀ دینی و گوهر دین، قم: بوستان کتاب قم.

10. مک‌کواری، جان )1393.( مارتین هایدگر، ترجمۀ محمد سعید حنایی کاشانی، تهران: هرمس.

11. ولف، دیوید )1386.( روان‌شناسی دین، ترجمۀ محمد دهقان، تهران: رشد.

12. Barnard, G.W .(1997). "Exploring Unseen Worlds" ,State University of New York.

  1. 13.  Gavin, W .(2010). "Pragmatism and Death: Method vs. Metaphor, Tragedy vs. the Will to Believe" , in 100 Years of Pragmatism, John J.Stuhr(ed), Indiana University Press.

14. James, W .(1943). "Essay on Faith and Morals," london: Longmans Green and Co.

15. Niebuhr, R.R .(1997)."William James on Religious Experience"  ,in Cambridge Companion to William James, Ruth Anna Putnam (ed),Cambridge University Press.

16. Perry, R. B.(1948)."the Thought and Character of William James, " Vanderbilt University Press.