مبانی نظام طبقاتی هندو و جنبش‌های عرفانی منتقد آن (ناینمارها)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری ادیان و عرفان، دانشکدة حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 دانشیار گروه ادیان و عرفان، دانشکدة حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

3 استادیار گروه ادیان و عرفان، دانشکدة حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

جامعۀ هند از دیرباز تحت سلطة نظام طبقاتی سختگیرانه‌ای قرار داشت که در متون دینی و آموزه‌های دورة «وِدَه‌ای» ریشه دارد. اهمیت و تأثیر این سلسله‌مراتب اجتماعی تا حدی بود که تقریباً همة جریان‌ها و فِرَق دینی و فکری هندو در همین ساختار رشد کرده و به‌نوعی آن را پذیرفته بودند. اما معدود اندیشه‌هایی این ساختار را باور نداشتند و از آن تخطی کردند؛ مانند طریقت «بَهکتی» سنت شیواپرستی جنوب هند که توسط شصت‌وسه تن از قدیسین شیوایی یا «ناینمارها» شکل گرفته بود و یکی از تأثیرگذارترین جریان‌های مردمی در سده‌های میانه بود. بسیاری از این قدیسین از طبقات پایین جامعه بودند و طی حدود سه سده‌ آموزه‌هایی را ترویج کردند که به شکل‌گیری «جنبش بَهکتی» منجر شد. از بارزترین ویژگی‌های آنان می‌توان به عدم پایبندی به ساختار طبقاتی و برابری انسان‌ها اشاره کرد. بررسی مبانی کاست‌باوری و دیدگاه‌های مخالف، آن به‌ویژه «بَهکته‌ها» و «ناینمارهای شیوایی»، پرسش‌های اصلی این نوشتار را تشکیل داده است.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. داسگوپتا، سوراندراناته (1394). سیر تحول عرفان هندی، ترجمة ابوالفضل محمودی، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهی (سمت) و مرکز تحقیق و توسعة علوم انسانی و دانشگاه ادیان و مذاهب.
  2. راداکریشنان، سروپالی (1393). تاریخ فلسفة شرق و غرب، ترجمة خسرو جهانداری، جلد 1، تهران: شرکت انتشارات علمی فرهنگی.
    1. Aiyangar, S. Krishnaswami (1923). Some Contributions of South Indian to Indian Culture, Calcutta: The University of Calcutta.
    2. Arunachalam, M., (1982). Peeps Into TheCultural Heritage of Hinduism, India: Kasivasi Muthukumarswami Tambiran Swamihal.
    3. Barnabas, A. P; Mehta, S. C., (1965). Caste in Changing India, New Delhi: The Indian Institute of Public Administration.
    4. Basham. A. L (1986). The Wonder That was India: A survey of the history and culture of the Indian sub-continent before  the coming of the Muslims, New Delhi: Rekha Printers (P) Ltd.
    5. Cox, O. C., (1959). Caste, Class and Race: A Study in Social Dynamics, New York: Monthly Review Press.
    6. Dasgupta, S., (1960). A History ofIndian Philosophy, Calcutta: Scientific Book Agency, vol. 5.
    7. Dasgupta, S., (1975). A History ofIndian Philosophy, Delhi: Motilal Banarsidass, vol. 2.
    8. Dehejia, V., (1988). Slaves of the Lord: The Path of the Tamil Saints, New Delhi: Munshiram Manoharlal Publishers Pvt. Ltd.
    9. Devasenapathi, V. A., (1991). “Nayanmars”, Devotional Poets and Mystics Part 1, Delhi: Publications Division.
    10. Dumont, L., (1970). Homo Hierarchicus: The Caste System and Its Implications, Trans. By: Mark Sainsbury, Louis Dumont, Basia Gulati, Oxford: Oxford University Press.
    11. Dutt, N. K., (1931). Origin and growth of Caste in India, Calcutta: The Book Company, Ltd.
    12. Flood, G., (2005). “Śaiva”, The Hindu World, ed. By Sushil Mittal and Gene Thursby, , New York: Routledge.
    13. Ghury, G.S., (1932). Caste and Race in India, London, Kegan Paul, Trench, Trubner & Co., LTD.
    14. Grierson , George  A., (1910). “Bhakti-Marga”, Encyclopedia of Religion and Ethics, ed. By James Hastings, New York: Charles Scribner’s sons, Vol. 2, pp. 539-551.
    15. Hutton, J. H., (1980). Caste in India: Its Nature, Function, and Origins, London: Oxford University Press.
    16. Hymns of the Rigveda, (1897), Trans. By Ralph T. H. Griffith, Benares: Printed and Published by E. J. Lazarus and Co, vol. 2.
    17. Klostermair, K. K., (2007). A Survey of Hinduism, Albany: State University of New York Press.
    18. Maharajan, S., (1991). “Tirumoolar”, Devotional Poets and Mystics Part 1, Delhi: Publications Division.
    19. Marriott, M., (2005). “ Varna and Jāti”, The Hindu World, ed. By Sushil Mittal and Gene Thursby, New York: Routledge.
    20. Monier-Williams, M., (1960). A Sanskrit-English Dictionary, Oxford: Oxford University Press.
    21. Nesfield, J. C.,  (1885). Brief View of The Caste System of The North-West Provinces and Outh, Allahabad: Forth-Western Provinces and Oudh Government Press.
    22. Olivelle, P., (2008).“Caste and Purity: A Study in The Language of The Dharma Literature”, Collected Essays I, Language, Texts and Society: Explorations in Ancient Indian Culture and Religion, , Italy, Firenze University Press.
    23. Prentiss, K. P., (1999). The Embodiment of  Bhakti, New York: Oxford University Press.
    24. Slater, G., (1976). The Dravidian Element in Indian Culture, New Delhi: Ess Publications.
    25. Smith, B. K., (1994). Classifying The Universe: The Ancient Inidian Varna System and The Origins of Caste, New York: Oxford University Press.
    26. Vishwanathan Peterson, I., (1987 ). “Nayanars”, Encyclopedia of Rligion, ed. by Mircea Eliade , New York,  vol.13, p.11493.
    27. Weber, M., (1958). The Religion of India: The Sociology of Hinduism And Buddhism, Trans & ed. By  Hans H. Gerth & Don Martindale, University of Virginia.
    28. Zimmer, H., (1953). Philosophies of India, ed. by Joseph Campbell, London, Routledge & Kegan Paul LTD.
مجله علمی
دوره 17، شماره 3
مهر 1399
صفحه 443-465

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار