محمد مجتهد شبستری با تکیه بر دیدگاه هرمنوتیکی و تفسیری خود، قرآن کریم را «کلام نبوی» و قرائت توحیدی پیامبر اسلام از جهان در پرتو وحی میداند. در این مقاله با روش توصیفی - تحلیلی و کتابخانهای به نقد دیدگاه تفسیری او پرداختهایم تا با نشان دادن نقاط ضعف این دیدگاه، سستی نظریۀ او دربارۀ «کلام نبوی بودن قرآن» بیش از پیش آشکار شود. علاوه بر اینکه نظریۀ تفسیری وی به انکار نبوت و دین میانجامد، نقاط ضعف دیگری در آن بهچشم میخورد که عبارتند از: عدم توجه به معنای دیگر تفسیر؛ عدم توجه به اقسام پیشدانستهها؛ عدم توجه به مراتب فهم و مدلولها؛ جمع کردنِ دو دیدگاه و نیز دو روش غیرقابلجمع؛ همگانی دانستن مقبولات عصر مدرنیته و نیز نظریۀ هرمنوتیک فلسفی؛ خلط میان جزء و کل؛ عدم پایبندی به یکی از مبانی خود؛ معرفی معیار سستی بهعنوان معیار تنقیح و سنجش پیشدانستهها و غفلت از مهمترین کاربرد زبان..
مجتهد شبستری، محمد (1384). تأملاتی در قرائت انسانی از دین، چ دوم، تهران: طرح نو.
ـــــــــــــــــــــــ (1386). مقالۀ «قرائت نبوی از جهان (۱) – کلام نبوی»، تارنمای شخصی محمد مجتهد شبستری به آدرس: http://mohammadmojtahedshabestari.com، قسمت نوشتهها.
ــــــــــــــــــــــ (1379الف). نقدی بر قرائت رسمی از دین، چ اول، تهران: طرح نو.
ــــــــــــــــــــــ (1379ب). هرمنوتیک، کتاب و سنت (فرایند تفسیر وحی)، چ چهارم، تهران: طرح نو.
مشکینی، علی (1371). اصطلاحات الاصول و معظم ابحاثها، چ پنجم، قم: نشر الهادی.
معرفت، محمد هادی (1418 ق). التفسیر و المفسرون فی ثوبه القشیب، مشهد: دفتر نشر دانشگاه علوم اسلامی رضوی.