رابطۀ ایمان و عمل از دیدگاه ویتگنشتاین متقدم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه فلسفه، دانشکدۀ الهیات، پردیس فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران

2 دانش‌آموختۀ دکتری گروه فلسفه، دانشکدۀ الهیات، پردیس فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران

چکیده

رابطۀ ایمان و عمل تنها دلمشغولی الهی‌دانان نبوده و نیست، بلکه فیلسوفان نیز دربارۀ آن به بحث و گفت‌وگو پرداخته‌اند. ویتگنشتاین جزو آن دسته فیلسوفانی است که هم در نظر و هم در عمل دلمشغول رابطۀ ایمان و عمل بوده است؛ البته به روش خاص خود- او حتی در رسالۀ منطقی- فلسفی که شاید به‌نظر برسد صرفاً اثری منطقی و فلسفی محض است، تلاش کرده است به مسئلۀ ایمان و عمل بپردازد. مسئلۀ «بیان‌کردنی» و «نشان‌دادنی» به همین قصد و غایت در رساله گنجانده شده است. از نظر او ایمان جزو واقعیت‌هایی است که شخص مؤمن آن را در عمل خود نشان می‌دهد، بنابراین میان نظر و عمل در نظر او تلازم وجود دارد. در این مقاله این مدعا با شواهد بسیاری در آثار خود ویتگنشتاین و آثار مفسران او نشان داده شده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


  1. اعتمادی‌نیا، مجتبی (1393). «نگریستن از منظری سرمدی در باب زیبایی‌شناسی از منظر ویتگنشتاین متقدم»، غرب‌شناسی بنیادی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال پنجم، ش 2، ص 20-1.
  2. اکبری،رضا،(1386)،ایمان گروی(نظریات کرکگور، ویتگنشتاین و پلانتینجا)قم،پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی 3- پیرس،دیوید(1379)، ویتگنشتاین،ترجمه نصرالله زنگویی،تهران:انتشارات سروش
  3. بارت، سیرل (1374). «خدا در فلسفۀ ویتگنشتاین متقدم»، ترجمۀ هدایت علوی تبار، فصلنامۀ ادبی، فرهنگی ارغنون، ش 7و8 ، ص357-385
  4. ----------- (1385). «ویتگنشتاین از زبان تصویری تا زبان تألیفی»، پژوهشنامۀ علوم انسانی، ش 49، ص 138-127.
  5. جوادی، محسن (1381). «ایمان‌گرایی ویتگنشتاین»، قبسات، ش 26 ، ص159-180.
  6. خزاعی، زهرا (1393). «باور دینی، انگیزش و التزام اخلاقی»، الهیات تطبیقی، سال پنجم، ش 12، ص 98-85 .
  7. دباغ، سروش (1387). سکوت و معنا: جستارهایی در فلسفه ویتگنشتاین، تهران: نشر صراط.
  8. دباغ، سروش؛ عابدینی فرد، مرتضی (1381). «ویتگنشتاین و نگریستن از وجه ابدی»، فصلنامۀ اندیشۀ دینی دانشگاه شیراز، ش32، ص 42-29.
  9. زندیه، عطیه (1387). دین و باور دینی ویتگنشتاین، تهران: نگاه معاصر.
  10. ساجدی، ابوالفضل (1384).«ایمان‌گرایی و فلسفۀ ویتگنشتاین»، قبسات، ش 35،ص159-180
  11. فسنکول، ویلهلم (1385).گفتنی‌ها – ناگفتنی‌ها، ترجمۀ مالک حسینی، تهران: هرمس.
  12. عبداللهی، محمدعلی (1390). «انکار زبان خصوصی و مسئلۀ ایمان دینی»، پژوهش‌نامۀ فلسفۀ دین، سال نهم، ش 2، ص79-65.
  13. مانس، هاورد (1380). درآمدی به رسالۀ ویتگنشتاین، ترجمۀ سهراب علوی‌نیا، تهران: طرح نو.
  14. مالکوم، نورمن (1395). دیدگاه دینی ویتگنشتاین، ترجمه علی زاهد، تهران: گام نو
  15. ویتگنشتاین، لودویگ (1371). رسالۀ منطقی- فلسفی، ترجمۀ دکتر میرشمس‌الدین ادیب سلطانی، تهران: امیرکبیر.
  16. ---------- (1379). خطابه‌ای در باب اخلاق، ترجمۀ مالک حسینی، فصلنامۀ فلسفی، ادبی، فرهنگی ارغنون، ش16، ص325-334.
  17. ---------- ( 1388) دربارة اخلاق و دین، ترجم مالک حسینی و بابک عباسی، تهران: هرمس.
    1. Alston, William,(1989)Divine nature and human language, Ithaca & London: Cornell University Press,
    2. Atkinson, James R.;(2009) The Mystical in Wittgenstein’s Early Writings; Routledge Taylor& Francis Group, London and New York
    3. Chon, Tejedor (2013).” The Earlier Wittgenstein On the Notion of Religious Attiude” , Philosophy ,Vol. 88, No. 343, PP.55-79.
    4. Hodges, Michael P. (1991).Transcenndence and Wittgenstein, Philadelphia:Temple Universitty Press.
    5. Cook, John.w (1988). “Wittgenstein and Religious Belief”, philosophy, Vol.63, No.246, pp.427-452.
    6. Drury,(1984). Some Notes an conversation with Wittgenstein ,in Rush Ress Ludwig wittgenstein, Personal Recdlectinon of oxford.
    7. Huang, yong (1995). “Foundation of Religious Beliefs after Foundationalism:Wittgenstein bettwen Nielsen and Philips” ,R eligious Studies, Vol.31 ,No.2, pp.251-267.
    8. Gill, Jerry H(1974). “Saying and Showing:Radical Themes in Wittgensteins On certainty”, Religious Studies,Vol.10, pp.279-290.
    9. Lewis, G.L.(1952).The Methods of Meaning , in Leonard Linski.ed.sematics and the philosophy of language.urbanall linois:University of lllinois press.
    10. Lcan, William (1999).The philosophy of language:A Contemporary Introduction, London Routledge.
    11. Malcolm, Norman (1994). Wittgenstein:A Religious point of view? Peter winch(ed), Newyork:cornell University press.
    12. Mc Guinness, Briann (1988). Wittgenstein:A Life ,Vol.1, London:Buck Worth28.
    13. Plant, Bob (2013).”Wittgenstei,Religious passion And Fundametalism” ,The Journal of Religious Ethics, Vol. 41, No. 2, pp.280-309.
    14. Rhess,Rush (1984). Ludwig Wittgenstein:Personal Recolections, Oxford:Universitty Press.
    15. Richter, Duncan (2001). “Missing the Entire point:Wittgenstein”, Religious Studies , Vol.37, NO.2, pp.161-175.
    16. Stiver, Dan R.(1996). The philosophy of Religious language:sign, symbol and Story, Oxford :L.Blackwell.
    17. Wittgenstein, Ludwig,1961-1975,Tractatus, Logio- philosophicus.Translated by D.F.Pears and B.F.M.Guinnes,London and Newyork:Rouledge Classics.
    18. --------------- (1966). Lectures and Conversation on Aesthetics, psychology and Religious Belief ,ed.cyril, Barret, Oxford: Black well.