فناناپذیری اگزیستنز در فلسفة یاسپرس با تأکید بر مرگ‌اندیشی او

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری رشتة فلسفة تعلیم تربیت، دانشگاه شاهد، تهران، ایران

2 دانشیار، دانشکدة علوم انسانی، دانشگاه شاهد تهران، تهران، ایران

چکیده

هستة اصلی تفکر فلسفی یاسپرس وجود انسان و به‌ویژه اگزیستنز است. تمام عقاید فلسفی دیگر او به همین موضوع محوری مربوط می‌شود. مفهوم اگزیستنز یاسپرس بیانگر واقعیت غیرتجربی، غیرانضمامی فرد و شخصیت واقعی است که می‌تواند از زمان عینی فراتر رود. این مقاله تصور یاسپرس از مرگ را بررسی و با استفاده از روش تحقیق تحلیل مفهومی از نوع بسط مفهوم به روشن‌سازی مفهوم وی در مورد مرگ و فناناپذیری اگزیستنز پرداخته و سعی کرده است درک بهتری از وجود انسان در این جهان را ارائه دهد. از دیدگاه یاسپرس، واقعیت مرگ بیولوژیکی مربوط به دازاین است، درحالی‌که موقعیت مرزی مرگ، که ممکن است به تحقق خود واقعی فرد منجر شود، متعلق به اگزیستنز است. او می‌کوشد نشان دهد که اگرچه انسان موجودی فانی است، جنبة استعلا نیز دارد و به موجود فیزیکی صرف در جهان قابل تقلیل نیست. یاسپرس در تلاش برای تبیین جنبة استعلایی انسان، اگزیستنز را فناناپذیر و نامحدود می‌داند. فناناپذیری اگزیستنز از نظر یاسپرس به معنای زندگی پس از مرگ در قلمرو دیگری نیست، بلکه فرد می‌تواند در زمان زنده بودن احساس فناناپذیری را در لحظه‌ای وجودی تجربه کند. طبق دیدگاه او، این لحظة جاودانه بی‌زمان است، به این معنا که روابط گذشته، حال و آینده، همان‌طورکه ما آنها را درک می‌کنیم، در آن اعمال نمی‌شوند، بلکه همزمان در آن لحظه بدون زمان درک می‌شوند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


  1. کیانی، محمدحسین (1398). «بررسی معنویت به‌مثابة استعلای وجودی بر مبنای رویکرد اگزیستانسیالیستی یاسپرس»، فصلنامة حکمت و فلسفه، سال 15، ش 58، ص 159-139.
  2. Custance, A. (1987). Journey out of Time, Doorway Publications.
  3. Ehrlich E., Ehrlich L. H. & Pepper G. (1986). Karl Jaspers – Basic Philosophical Writings, Selections, Athens, Ohio University Press.
  4. Filiz, P. (2008). Death, Deathlessness and Existenz in Karl Jasper’s Philosophy: Edinburg University Press.
  5. Grene, M. (1962). Introduction to Existentialism: The University of Chicago Press.
  6. Hersch, J. (1986). “The Central Gesture in Jasper’s Philosophy”, The Journal of the British Society for Phenomenology, Vol. 17.
  7. Heywood, R. (1968). Attitudes to Death in the Light of Dreams and Other Out-of-the- Body Experience, in A. Toynbee (ed.), Man’s Concern with Death (Hodder & Stoughton)
  8. Hoffman, K. (1974). ‘Basic Concepts of Jaspers’ Philosophy’, in P. A. Schilpp (ed.), the Philosophy of Karl Jaspers (Open Court Publishing Co.
  9. Jaspers, K. (1949). Perennial Scope of Philosophy, R. Manheim (tr.): Philosophical Library.
  10. ------------ (1951). Way to Wisdom: An Introduction to Philosophy, Ralph Manheim. London: Gollancz.
  11. ------------ (1962). Der Philosophische Glaube angesichts der Offenbarung: R. Piper & Co Verlag.
  12. ------------ (1967). Philosophical Faith and Trans by E. B. Ashton, London: Harper and Row.
  13. --------------- (1969a). Reason and Existenz, trans. by William Earle: New York: Noonday Press.
  14. ------------- (1969b). Philosophy is for Everyman, A Short Course in Philosophical Thinking. Translated by R . F. C. Hull and Grete West. London: Hutchinson.
  15. --------------- (1970). Philosophy2, E. B. Ashton: The University of Chicago Press.
  16. --------------- (1971). Philosophy of Existence. Philadelphia: University of Pennsylvanian Press.
  17. Kant, I. (1968). Critique of Pure Reason, Kemp Smith (tr.) (Macmillan): Penguin Classics.
  18. Kaufmann, F . (1974). ‘Karl Jaspers and a Philosophy of Communication’, in P. A. Schilpp (ed.), the Philosophy of Karl Jaspers: Tudor Pub. Co.
  19. Nicoll, M . (1971). Living Time and the Integration of the Life: Stuart & Watkins.
  20. (1969). The Enneads, S. Mac Kenna (tr.), 4th edn (Faber and Faber).
  21. Ricoeur, P. (1974). ‘Relation of Philosophy to Religion’, in P. A. Schilpp (ed.), the Philosophy of Karl Jaspers (Open Court Publishing Co.).
  22. Thyssen, J . (1974). The Concept of Foundering in Jaspers Philosophy, in P. A. Schilpp (ed.), The Philosophy of Karl Jaspers: Brill.
  23. Wahl, J . (1949). A Short History of Existentialism, Forrest Williams and Stanley Maron (trs): Philosophical Library.