تبیین تجربه‌های نزدیک به مرگ براساس نظریۀ عالم مثال سهروردی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته رشتۀ فلسفه و حکمت اسلامی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

2 استادیار گروه الهیات، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

چکیده

تاکنون نظریه‌های متفاوت و بعضاً متناقضی در تبیین تجربه‌های نزدیک به مرگ ارائه شده است، اما هریک از این نظریه‌ها در توجیه برخی از مؤلفه‌های تجارب مزبور ناکام بوده‌اند. نوشتار پیش رو بر آن است که نظریۀ عالم مثال سهروردی می‌تواند تبیین معقول‌تری از این تجارب ارائه کند. در نظریۀ عالم مثال، جهانی تصویرسازی می‌شود که ویژگی‌های آن با ویژگی‌های ناظر بر تجربه‌های نزدیک به مرگ، همخوانی بسیار زیادی دارد، ازاین‌رو می‌توان بر مبنای این نظریه و البته گاهی با تلفیق برخی نظریات دیگر شیخ اشراق، همچون نظرۀ علم اشراقی، انوار قاهره و عالم ذُکر تبیین مقبولی از تجارب نزدیک به مرگ ارائه داد.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. اروین، هاروی جی (1389). مقدمه‌ای بر فراروان‌شناسی، ترجمة احمد جلالی، تهران: پادرا.
  2. اعتمادی‌نیا، مجتبی (1397). مرگ‌آشنایی، تهران: علمی و فرهنگی.
  3. _______ (1392). زندگی در کرانه‌ها؛ سه گفتار در باب تجربه‌ای نزدیک به مرگ، تهران: بصیرت.
  4. اکبری، رضا (1382). جاودانگی، چ اول، قم: بوستان کتاب قم.
  5. پرنیا، سام (1387). وقتی می‌میریم چه می‌شود؟ ترجمة شهرزاد فتوحی، چ دوم، تهران: جیحون.
  6. تالبوت، مایکل (1386). جهان هولوگرافیک، ترجمة داریوش مهرجویی، تهران: هرمس.
  7. سابوم، مایکل (1368). خاطرات مرگ، ترجمة سودابه فضائلی، تهران: زرین.
  8. سهروردی، شیخ شهاب‌الدین (1380). مجموعه مصنفات شیخ اشراق، تصحیح هانری کربن، ج 1 و 2، چ سوم، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
  9. _______ (1388). مجموعه مصنفات شیخ اشراق، تصحیح و مقدمۀ سید حسین نصر، ج 3، چ سوم، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
  10. شهرزوری، شمس‌الدین محمد (1372). شرح حکمه‌الاشراق، تصحیح حسین ضیایی تربتی، تهران: مؤسسۀ مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
  11. شیرازی، قطب‌الدین (1391). شرح حکمه‌الاشراق، به انضمام تعلیقات صدرالمتألهین و تصحیح و تحقیق سید محمد موسوی، ج 2، چ اول، تهران: حکمت.
  12. فونتانا، دیوید (1385). روان‌شناسی دین و معنویت، ترجمة الف ساوار، قم: ادیان.
  13. قاسمیان‌نژاد، علی (1399). زندگی در مرگ، تهران: راز نهان.
  14. قاسمیان‌نژاد، علی؛ ایمانی نسب، علی (1398). به وقت مرگ، تهران: آن‌سو.
  15. کربن، هانری (1388). تاریخ فلسفۀ اسلامی، ترجمة سید جواد طباطبایی، تهران: کویر.
  16. _______ (1390). تخیل خلاق در عرفان ابن‌عربی، ترجمة ان‌شاءالله رحمتی، چ دوم، تهران: جامی.
  17. لانگ، جفری (1395). شواهد تجربی حیات پس از مرگ، ترجمة محمدباقر کجباف و علی قاسمیان‌نژاد، اصفهان: دانشگاه اصفهان.
  18. لانگ، جفری؛ پل، پری (1396). شواهدی بر زندگی پس از مرگ، ترجمة زهره زاهدی، تهران: پندار تابان.
  19. مودی، ریموند (1366). زندگی پس از مرگ، ترجمة فریبرز لقائی، تهران: گلشایی.
  20. _______ (1377). زندگی پس از زندگی، ترجمة شهناز انوشیروانی، تهران: مؤسسۀ خدمات فرهنگی رسا.
  21. _______ (1373). نور آنسّوی، ترجمة حسین جلیلیان، تهران: جمال‌الحق.
  22. مورس، ملوین (1388). ادراکات لحظات نزدیک به مرگ و تحولات روحی آن، ترجمة رضا جمالیان، چ سوم، تهران: اطلاعات.
  23. موزون، عباس (تهیه‌کننده و کارگردان) (1400). برنامۀ زندگی پس از زندگی، پخش‌شده در 30/1/1400، شبکۀ چهار سیمای جمهوری اسلامی ایران.
  24. هروی، محمدشریف نظام‌الدین (1358). انواریه، ترجمه و مقدمۀ سید حسین ضیایی، تهران: امیرکبیر.
  25. Blackmore, Susan (1996). “Near-Death Experience”, Journal of Royal Society of Medicine, 89, February, pp. 73-76
  26. Fox, Mark (2003). Religion, Spirituality and the Near-Death Experience, London and New York, Routledge.
  27. Greyson, Bruce. (2007). “Near-Death Experiencs: Clinical Implicatins”, Revista, 34, suppl l, pp. 49-57.
  28. _______ (2010). “seeing Deod people Not Known to Have Died: “Peak in Darien” experiences”, University of Virginia. Anthropology & Humanism, Vol. 35, No. 2, pp.159-171.
  29. Jansen, Karl L. R. (1997). “The Ketamin Model of the Near-Death Experiences: A Central Role of NMDA Receptor, Journal of Near-Death Studies, 16, No. 1, pp. 5-27.
  30. Parnia, S., K. Spearpoint & B. Fenwick (2007). “Near-Death Experiences, Cognitive Function and Psychological Outcomes of Surviving Cardiac Arres”, Resuscitation, No. 74, pp. 215-221.
  31. San Filippo, David (2006). “An Overview of Near-Death Experience Phenomenon”, Faculty Publications. 27.
  32. Williams, Kevin R. (2002). Nothing Better than Death: Insight fiom 62 of profound Near-Death Experiences, Philadelphia, Xlibris Corporation.
مجله علمی
دوره 19، شماره 2
تیر 1401
صفحه 267-292

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار