مسئلۀ شر از دشوارترین و بحثبرانگیزترین مباحث کلامی-فلسفی است. بسیاری از اندیشمندان با طرح مسئلۀ «نظام احسن» درصدد پاسخگویی به این مسئله بودهاند. نظام احسن به معنای بهترین و کاملترین نظامی است که خدا آفریده است. جان هاسپرس با این نظریه به مخالفت پرداخته است. ادلة او در دو حوزۀ «انسانی» و «جهانی» در سه سطح «عاجز بودن خدا»، «جاهل بودن خدا» و «خیرخواه نبودن خدا» بررسی و نقد خواهد شد. همچنین پاسخهای عرضهشده به هاسپرس، در دو لایة «پسینی» و «پیشی» قابل طرح است. هدف و پرسش اصلی مقاله، نقد ادلۀ هاسپرس در سطوح سهگانه در مسئلۀ نظام احسن است. ضرورت چنین مقالهای، نپرداختن محققان، به ادلۀ هاسپرس در مسئلۀ نظام احسن است. روش این پژوهش، گردآوری دادهها، مطالعات کتابخانهای، تحلیل عقلی، انتقادی و تحلیل مطالب، بر اساس منابع موجود در آثار جان هاسپرس است. مهمترین نتیجۀ سطح اول، «اعطای بهجا و حکیمانة آزادی به انسان» و «تفاوت ماهوی عالم ماده و آخرت» است. همچنین «ارادۀ عالمانه، حکیمانه و بدون ظلم» از یافتههای سطح دوم تلقی میشود. «تعالی روح» و «مبدأ خیرات بودن شرور» نیز از نتایج بهدستآمده در سطح سوم است.
کاپلستون، فردریک (1375). تاریخ فلسفه، ترجمه سید جلالالدین مجتبوی، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی سروش.
کیاشمشکی، ابوالفضل (1387). جهانشناسی در قرآن، قم، سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشۀ اسلامی.
مصباح یزدی، محمدتقی (1373). آموزش فلسفه، چ ششم، تهران: سازمان تبلیغات اسلامی.
مطهری، مرتضی (1374). عدل الهی، چ نهم، تهران: صدرا.
میرداماد (1374). القبسات، دانشگاه تهران.
هاسپرس، جان (بیتا). فلسفۀ دین (نقدی بر براهین اثبات وجود خدا به روش تحلیل فلسفی)، ترجمۀ گروه ترجمه ویراستاری مرکز مطالعات و تحقیقات اسلامی دفتر تبلیغات اسلامی حوزۀ علمیۀ قم.
هاسپرس، جان (1379). درآمدی بر تحلیل فلسفی، چ اول، ترجمۀ موسی اکرمی، تهران: طرح نو.
هیک، جان (1372). فلسفۀ دین، ترجمۀ بهرام راد، تهران: انتشارات بینالمللی الهدی.
یوسفیان، حسن (1391). کلام جدید، تهران: سمت.
Weatherhead, Leslie, Dixon. (1953). the will of god (Nashville:Abingdon press,1944) guoted in Harold tinus ethics for today, 3rded. (new York:American book co).
Hume, David. (1935). Dialogues Concerning Natural Religion, part XI norman kemp smith edition (edinburrgh):nelsons.
Hospers, John. (1990). An Introduction to Philosophical Analysis. 3rd Ed. London, Routledge.
Hickson, Michael, (2014). A Brief History of Problems of Evil, In McBrayer, Justin P.; Howard-Snyder, Daniel (eds). The Blackwell Companion to The Problem of Evil. Hoboken, New Jersey: Wiley-Blackwell.
Nick. (2007). "The God Beyond Belief: In Defence of William Rowe's Evidential Argument from Evil (Studies in Philosophy and Religion) " Springer.
Peter. (2013). An Introduction to Buddhism: Teachings, History and Practices, Cambridge University Press.
John Stuart. (1874). three essays on religion, london: Longmans green.
شاکری, روح الله , محمدی, مسلم و حسن زاده مشکانی, محمد جواد . (1401). نقد و بررسی ادلة جان هاسپرس در مسئلة نظام احسن. مجله علمی " فلسفه دین ", 19(3), 319-346. doi: 10.22059/jpht.2022.348336.1005926
MLA
شاکری, روح الله , , محمدی, مسلم , و حسن زاده مشکانی, محمد جواد . "نقد و بررسی ادلة جان هاسپرس در مسئلة نظام احسن", مجله علمی " فلسفه دین ", 19, 3, 1401, 319-346. doi: 10.22059/jpht.2022.348336.1005926
HARVARD
شاکری, روح الله, محمدی, مسلم, حسن زاده مشکانی, محمد جواد. (1401). 'نقد و بررسی ادلة جان هاسپرس در مسئلة نظام احسن', مجله علمی " فلسفه دین ", 19(3), pp. 319-346. doi: 10.22059/jpht.2022.348336.1005926
CHICAGO
روح الله شاکری , مسلم محمدی و محمد جواد حسن زاده مشکانی, "نقد و بررسی ادلة جان هاسپرس در مسئلة نظام احسن," مجله علمی " فلسفه دین ", 19 3 (1401): 319-346, doi: 10.22059/jpht.2022.348336.1005926
VANCOUVER
شاکری, روح الله, محمدی, مسلم, حسن زاده مشکانی, محمد جواد. نقد و بررسی ادلة جان هاسپرس در مسئلة نظام احسن. مجله علمی " فلسفه دین ", 1401; 19(3): 319-346. doi: 10.22059/jpht.2022.348336.1005926